|
|
|
|
|
|
|
|
|
İşgücü İstatistikleri, Nisan 2025
|
|
TÜİK’in 30.05.2025 tarihli verilerine göre, mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı %8,6 seviyesinde gerçekleşti.
Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre; 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2025 yılı Nisan ayında bir önceki aya göre 203 bin kişi artarak 3 milyon 63 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,6 puan artarak %8,6 seviyesinde gerçekleşti. İşsizlik oranı erkeklerde %7,1 iken kadınlarda %11,5 olarak tahmin edildi.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Hizmet Üretici Fiyat Endeksi, Nisan 2025
|
|
TÜİK’in 30.05.2025 tarihli verilerine göre, Hizmet Üretici Fiyat Endeksi (H-ÜFE) yıllık %37,15 arttı, aylık %4,24 arttı.
H-ÜFE 2025 yılı Nisan ayında bir önceki aya göre %4,24 artış, bir önceki yılın Aralık ayına göre %18,60 artış, bir önceki yılın aynı ayına göre %37,15 artış ve on iki aylık ortalamalara göre %51,91 artış gösterdi.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Memurların İlave Tediye Ödeme Tarihleri Belli Oldu
|
|
Resmi Gazete kararına göre devlet ve bağlı kurumlarda çalışan işçilerimizin 2025 yılı ilave tediye ödemelerinin ikinci yarısının ödeme tarihleri belli oldu.
-
İlave tediyenin birinci yarısı Kurban Bayramı öncesinde 2 Haziran 2025 tarihinde,
-
İkinci yarısı ise 17 Aralık 2025 tarihinde ödenecektir.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
e-Vizite Sisteminde SMS Onayı Ertelendi
|
|
01.06.2025 tarihinden itibaren çalışılmadığına dair bildirim giriş sisteminde SMS doğrulama uygulamasına geçilecekti. Ancak artan talepler doğrultusunda değişikliğe gidilmiştir. SGK tarafından konuya ilişkin yapılan 30.05.2025 tarihli yeni duyuruya göre;
- Çalışılmadığına dair bildirim uygulamasına eklenecek olan ikincil doğrulama kontrolünün daha sağlıklı işleyebilmesi adına birden fazla kullanıcının söz konusu uygulamaya erişebilmesini sağlayabilecek şekilde değişiklik yapılarak bildirge kullanıcısı tarafından belirlenecek toplamda 3 kişiye kadar yetki devri yapılabilecektir. Yetki devri yapılan kullanıcıların uygulamaya giriş yapmaları halinde SMS bu kullanıcıya gönderilecektir.
- Değişikliğin uygulamaya alınmasından sonra yetki devri işlemlerinin tamamlanmasının ardından 01.07.2025 itibarıyla SMS yoluyla ikincil doğrulama uygulaması işletime alınacaktır.
Sistem Kullanımı
- Uygulamaya erişim ve veri güvenliğini arttırmak amacıyla login aşamasında SMS gönderimi uygulamasına başlanacaktır.
- Kullanıcı giriş ekranında login işleminin ardından kullanıcı adına sisteme kayıtlı cep telefonuna onay kodu içeren SMS gönderilecektir.
- Uygulamanın başlayacağı tarihe kadar uygulamaya yetkisi bulunan kullanıcıların https://www.turkiye.gov.tr/sgk-cep-telefonu-bilgisi-beyan linkinden cep telefonu bilgilerini SGK bilgilendirme sistemine kaydetmeleri, kayıtlı numaranın doğruluğunu teyit etmeleri uygulamaya sorunsuz giriş yapılabilmesi açısından önem taşımaktadır.
- SMS doğrulama uygulaması yalnızca web uygulaması içim (https://uyg.sgk.gov.tr/vizite/welcome.do) geçerli olacaktır, web servis kullananlar için herhangi bir değişiklik söz konusu olmayacaktır.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kurban Bayramı Emekli İkramiyesi Ödeme Tarihi Belli Oldu
|
|
Emeklilerin bayram ikramiyesi ödemeleri Kurban Bayramı öncesinde 31 Mayıs ile 4 Haziran tarihleri arasında banka hesaplarına yatırılacak. Emekli ve hak sahiplerimize toplamda 57,4 milyar TL bayram ikramiyesi ödemesi gerçekleştirilecek.
- 4 (b) (Bağ-Kur) kapsamında gelir/aylık alanların Kurban Bayramı ikramiyeleri 31 Mayıs tarihinde,
- 4 (c) (Emekli Sandığı) kapsamında aylık alanların Kurban Bayramı ikramiyeleri 1 Haziran tarihinde,
- 4 (a) (SSK) kapsamında gelir/aylık alanların Kurban Bayramı ikramiyeleri 2-3-4 Haziran tarihlerinde ödenecek.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yatırım Teşvik Sisteminde Yeni Dönem: 2025/9903 Sayılı Karar Yürürlüğe Girdi
|
|
2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar yürürlükten kaldırılarak 2025/9903 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar 30 Mayıs 2025 itibariyle yürürlüğe girmiştir.
- Desteklerden faydalanabilecek sektörler ve şartlar yeniden belirlendi.
- Teknoloji sınıflandırmasına göre yatırım konuları yeniden belirlendi.
- Alt bölge desteğinden yararlanabilecek ilçeler yeniden belirlendi.
- Gümrük vergisi muafiyetinden yararlanabilecek ve yararlanamayacak makine ve teçhizat yeniden belirlendi.
- Yeni sistemde teşvik, “Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi”, “Sektörel Teşvik sistemi” ve “Bölgesel Teşvik Sistemi” olmak üzere üç kısma ayrıldı.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yeni Yatırım Teşvik Sistemi ile 240 Milyon TL’ye Kadar Destek
|
|
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, yeni Yatırım Teşvik Sistemi ile yatırımcıların finansman yükünü hafifletecek desteklerin sunulacağını duyurdu. Yatırım kredilerine %11,5 ila %18,4 oranında faiz veya kâr payı desteği verilirken, yatırımların %20’sine ve azami 240 milyon TL’ye kadar teşvik sağlanacak.
Bakan Kacır, bu sistemin “Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi” kapsamında uygulanacağını, yüksek katma değerli teknolojik ve stratejik yatırımların, ayrıca belirli bölgelerdeki istihdamı artıracak projelerin destekleneceğini belirtti. Destekler arasında makine alımlarında %25’lik nakdi destek, kurumlar vergisi indirimi ve istihdam teşvikleri yer alıyor. Yeni teşvik sistemi, 31 Aralık 2030’a kadar geçerli olacak.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CEO’lar ile Çalışanlar Arasında Maaş Farkı – ABD’de Gelir Uçurumu Büyüyor
|
|
S&P 500 endeksindeki ABD’li büyük şirketlerin CEO’ları, 2024 yılında maaşlarına ortalama %9,7 oranında zam alarak yıllık ortalama 17,1 milyon dolar kazandı. Aynı dönemde şirket çalışanlarının maaşları ise yalnızca %1,7 oranında artarak ortalama 85.419 dolar seviyesinde kaldı. Böylece CEO ve çalışan maaşları arasındaki fark tarihin en yüksek seviyelerine ulaştı.
CEO’ların toplam gelirlerinin büyük bölümü, maaştan ziyade performansa dayalı şirket hisselerinden sağlanıyor. Bu sistemin, şirketlerin uzun vadeli hedeflerine odaklanması için tasarlandığı ifade edilse de, pratikte çalışanlarla ücret farkını artırdığı belirtiliyor. Uzmanlar bu durumun adalet duygusunu zedelediğini, ayrıca çalışan bağlılığı ve şirket verimliliği üzerinde olumsuz etki yarattığını vurguluyor.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zorla Çalıştırmaya Karşı Yeni Dönem: AB ve Birleşik Krallık’tan Şirketlere Net Mesaj
|
|
Avrupa Birliği ve Birleşik Krallık, tedarik zincirlerinde zorla çalıştırma ile mücadeleyi güçlendirmek için şirketleri daha sıkı denetlemeye başlıyor.
Birleşik Krallık, Modern Kölelik Yasası kapsamında şirketlerden daha kapsamlı ve ileriye dönük beyanlar talep eden yeni bir rehber yayımladı. Şirketlerin yalnızca geçmiş uygulamaları değil, önleyici planlarını da açıklaması gerekiyor. Rehber, OECD ve BM standartlarıyla uyumlu bir yaklaşım sunuyor.
AB ise 2027 itibarıyla zorla çalıştırma ile üretilen ürünlerin ithalatını, ihracatını ve satışını yasaklayacak. Bu yasak, üretimde kullanılan bileşenleri de kapsayacak. FLR, doğrudan durum tespiti zorunluluğu getirmese de, CSDDD ile birlikte kurumsal sorumluluğu artıracak.
İtalya’da ise bazı moda markaları, kayıt dışı işçilikle ilişkili tedarikçiler nedeniyle denetime tabi tutuldu. Şirketler, insan hakları eğitimleri ve 2 milyon avroluk sosyal destek projeleri taahhüt etti.
Birleşik Krallık Rekabet Kurumu da moda sektörüne çevresel ve etik iddialarda şeffaf olunması yönünde uyarıda bulundu. Eylül 2025’te yürürlüğe girecek düzenlemeyle, şirketler çalışanlarının yasa dışı eylemlerinden sorumlu tutulabilecek.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
İngiltere’de Yeni Yasa: Üçüncü Taraf Tacizinden İşverenler Sorumlu Tutulacak
|
|
İngiltere’de yürürlüğe girmesi beklenen İstihdam Hakları Yasası, işverenleri çalışanlarının üçüncü şahıslar (örneğin müşteri veya ziyaretçi) tarafından uğradığı tacizlerden doğrudan sorumlu kılacak. İşveren ancak tüm makul önleyici adımları attığını gösterebilirse sorumluluktan kurtulabilecek.
Taciz, çalışanın cinsiyet, yaş veya engellilik gibi korunan bir özelliğiyle ilgili istenmeyen davranışlar sonucu onurunun zedelenmesi veya düşmanca bir ortam oluşması olarak tanımlanıyor. Ancak hamilelik ve medeni birliktelik gibi bazı korunan özellikler bu kapsamın dışında bırakılmıştır.
Bu sorumluluk türü yeni olmasa da, 2013’te yürürlükten kaldırılan eski uygulamadan farklı olarak, artık işverenin önceden tacizi bilmesine gerek kalmadan da sorumlu tutulması mümkün olacak. Bu durum, özellikle perakende ve hizmet sektörlerinde müşteriyle doğrudan teması olan çalışanları ilgilendiriyor.
Hükümet, bu yasa kapsamında işverenlerin tüm olayları önlemesinin mümkün olmadığını, ancak orantılı ve makul önlemleri almaları gerektiğini vurguluyor.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Polonya’da Mobbing Yasasında Değişiklik Hazırlığı: Yeni Ayrımcılık Tanımları ve Uyum Süresi Gündemde
|
|
Polonya Çalışma Bakanlığı, İş Kanunu’ndaki mobbing (psikolojik taciz) hükümlerini değiştirmeye yönelik yasa tasarısında önemli güncellemeler yapmayı planlıyor. Görüş ve istişare süreci tamamlanan tasarıda, özellikle “ilişkilendirme yoluyla ayrımcılık” ve “varsayım yoluyla ayrımcılık” kavramlarının açıkça yasaklanması öngörülüyor.
- İlişkilendirme yoluyla ayrımcılık, çalışanın kendisinde değil, ilişkili olduğu kişide bulunan bir özellik nedeniyle dezavantajlı muamele görmesi durumunu ifade ediyor. Örneğin, hasta bir aile ferdine bakan bir çalışanın, işveren tarafından bu sorumluluğu nedeniyle kariyer ilerlemesinin engellenmesi buna örnek.
- Varsayım yoluyla ayrımcılık ise işverenin çalışanda olduğunu varsaydığı bir özellik nedeniyle ayrımcılık yapması durumudur. Örneğin, geçmişte engelli olan ancak tamamen iyileşmiş bir çalışana hâlâ bazı görevlerin verilmemesi ve bu nedenle ilerleme fırsatlarının kısıtlanması.
Bakanlık ayrıca, işverenlerin iç düzenlemelerini yeni kurallara uyarlamaları için öngörülen 3 aylık sürenin uzatılmasını da kabul etti.
Bu değişiklikler Polonya’da mobbingle mücadelede daha kapsamlı ve duyarlı bir yasal çerçevenin oluşturulması hedeflenerek gündeme alındı.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Mayıs 2025 İşsizlik Raporu (DİSK-AR)
|
|
Temel Bulgular
- Geniş tanımlı işsizlik oranı %32,2 ile tarihi rekor seviyeye ulaştı.
- Geniş tanımlı işsiz sayısı 12 milyon 996 bin kişiye yaklaştı.
- Bir yılda artış: 2 milyon 229 bin kişi
- Sadece Nisan ayında artış: 1 milyon 240 bin kişi
- Kadınlarda geniş tanımlı işsizlik oranı: %40
TÜİK Verilerine Dayalı Ölçümler
- Dar tanımlı işsizlik oranı (resmi işsizlik): %8,6
- Dar tanımlı işsiz sayısı: 3 milyon 63 bin
- Zamana bağlı eksik istihdam: 4,9 milyon kişi
- Potansiyel işgücü (iş aramayıp çalışmaya hazır olanlar): 5 milyon 27 bin kişi
Cinsiyete Göre İşsizlik
- Kadınlarda geniş tanımlı işsizlik: %40
- Erkeklerde geniş tanımlı işsizlik: %27,5
- Cinsiyete göre işsizlik farkı: 12,5 puan
- Kadın geniş tanımlı işsiz sayısı: 6 milyon 205 bin
- Erkek geniş tanımlı işsiz sayısı: 6 milyon 791 bin
Tarihi Karşılaştırmalar
- Pandemi döneminin zirve ayı Ocak 2021’de %29 olan geniş tanımlı işsizlik, Nisan 2025’te %32,2’ye çıkarak rekor kırdı.
- Nisan 2025 itibarıyla geniş tanımlı işsizlik son 11 yılın en yüksek düzeyinde.
İşsizlik Ödeneğine Erişim
- Nisan 2025’te işsizlik ödeneği alan kişi sayısı: 469.792
- Resmi işsizlerin sadece %15,3’ü işsizlik ödeneği alabildi.
- Yaklaşık 2,6 milyon işsiz bu ödenekten yararlanamadı.
Disk-Ar’ın Değerlendirmesi
- İşsizliğin pandemi dönemini bile aşan seviyelere çıkması sosyal krizi derinleştiriyor.
- Kadınlar başta olmak üzere işgücüne katılımın istikrarsızlığı dikkat çekiyor.
- İşsizlik sigortası sistemi etkin çalışmıyor; işsizlerin büyük kısmı destek alamıyor.
|
|
|
|
|
YASAL DÜZENLEMELER VE YARGI KARARLARI
|
|
|
|
|
|
Sağlık Bilgisini Gizleyen İşçiye İşe İade Yok: Yargıtay’dan Geçerli Fesih Kararı
|
|
“Davacının, 18/05/2010 tarihli İşe Giriş Muayene Formunda son 1 yıl içerisinde herhangi bir hastalık geçirip geçirmediğine ilişkin soruya “hayır” seçeneğini işaretleyerek cevap verdiği, 17/05/2010 tarihli İşe Başvuru Formunda “geçirdiğiniz önemli hastalıklar” sorusunu yanıtlamamış çizgi çekmiş olduğu anlaşılmaktadır. Davacının işe girerken bel fıtığı ameliyatı olduğundan bahsetmediği, daha önce geçirilen önemli bir rahatsızlığı olduğunu doldurmuş olduğu iş başvuru formunda cevaplamayarak boş bıraktığı, rahatsızlığını belirtmiş olsa idi belki de işe alınmayacağını düşündüğü, davacının kaynakçı olduğu ve davalı şirketin ağır ve tehlikeli işler kategorisine girdiği, davacının altı ay süre ile ağır işlerde çalışamayacağına ilişin sağlık kurulu raporu bulunduğu da dikkate alındığında, davacının işe iadesinin mümkün görünmediği, davalının fesih sebebinin haklı sebep teşkil etmese bile geçerli sebep olarak değerlendirilmesi gerekir. Bu sebeple davanın reddi yerine kabulüne karar verilmesi hatalıdır.”
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi, E. 2012/19792, K. 2012/22647, T. 12.10.2012
|
|
|
|
|
|
|
İngiltere’de Mahkemeden Örnek Karar: Derece Şartı Dolaylı Yaş Ayrımcılığı Sayıldı
|
|
Birleşik Krallık’ta yakın tarihli bir İstihdam Mahkemesi (Employment Tribunal) kararı, işten çıkarma süreçlerinde kullanılan seçim kriterlerinin ayrımcılık riski taşıyabileceğini ortaya koydu.
Dava, büyük bir süpermarket zincirinde yaklaşık 22 yıldır çalışan 63 yaşındaki kıdemli bir inşaat danışmanını ilgilendiriyordu. Şirket, işten çıkarma sürecinde çalışanlara puan verirken üniversite derecesi veya mesleki inşaat yeterliliği olup olmadığını bir kriter olarak değerlendirdi. Davacı, bu kritere sahip olmaması nedeniyle daha düşük puan aldı ve işten çıkarıldı.
Mahkeme, bu kriterin dolaylı yaş ayrımcılığına yol açtığını ve danışmana haksızlık yapıldığını belirterek, işvereni 50.926 £ tazminata mahkûm etti. Ayrıca istişare sürecinin makul olmadığını ve işten çıkarmanın bu nedenle haksız olduğunu karara bağladı.
Kararda ayrıca Polkey ilkesi uygulandı ve tazminatta %50 oranında indirim yapıldı. Bu ilkeye göre, işveren adil bir prosedür uygulamış olsaydı aynı sonucu elde edebileceğinden, tazminat buna göre azaltılabilir.
|
|
|
|
|
GÜNÜN SORUSU VE BİLGİLERİ
|
|
|
|
|
|
|
SORU: Her ay sonunda bildirdiğimiz SGK ödemesi için yasal süremiz kaç gündür, normal akışta her ayın sonunda gün içi öğlene kadar işleme alıyorduk. Ödeme gerçekleştirilmesi için gün ve saat sınırı var mıdır?
|
|
CEVAP: İşyerleri için ödenecek prim, takip eden ayın son gününe kadar ödenebilir. O son gün, tatil gününe denk geldiğinde ilk iş günü ödenmelidir. Gün kavramı olduğu için, o gün içerisinde 23.59’a kadar ödenmesi de yeterlidir.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Birden Fazla Aya Sarkan İstirahat Raporlarının Onaylanmasına İlişkin Bilgi Notu
(Kısa Vadeli Sigorta Kolları Uygulamaları Genelgesi esas alınmıştır)
- Tek Ay Bildirimi Yeterlidir:
Birden fazla aya sarkan istirahat raporlarında, sadece istirahatin sona erdiği ayda 01 (istirahat) kodu ile eksik gün bildirimi yapılması yeterlidir.
- İlk Ay veya Ara Aylarda Bildirim Yetersizdir:
Eğer sadece raporun başladığı veya devam ettiği diğer aylarda 01 kodu girilmişse fakat raporun sona erdiği aya ait bildirgede bu kod yer almıyorsa, çalışılmadığına dair bildirim geçersiz sayılır.
- Vizite Bildirimi Zorunluluğu:
Raporun bitim tarihinden sonra, vizite giriş ekranından çalışılmadığına dair bildirim yapılmalıdır. Aksi halde idari para cezası uygulanabilir.
- Bordro ve MuhSGK İşlemleri – İki Seçenek:
- I. Seçenek: Her ay için eksik gün (01-istirahat) bordroda gösterilir ve MuhSGK’da “istirahat süresince çalışmamıştır” kutusu [EVET] olarak işaretlenir.
- II. Seçenek: Ücret tam ödenir, bordroda eksik gün gösterilmez ancak MuhSGK’da “istirahat süresince çalışmamıştır” kutusu [EVET] olarak işaretlenir.
- Uzun Süreli Raporlarda Onaylama:
10 günü aşan raporlar için kısmi onay yapılabilir. Örneğin, 10 günlük aralıklarla vizite ekranından onaylama mümkündür.
- Ücret Ödeme Zorunluluğu Belirtilmemiştir:
Genelgede, işverenin ücret ödeme yükümlülüğü (maktu, günlük ya da saatlik ücret farkı) konusuna değinilmemiştir; bu husus ayrıca değerlendirilmelidir.
Örnek Uygulama:
25 Mayıs – 4 Haziran tarihleri arasındaki bir istirahat raporu için sadece Haziran ayı bildirgesine 01 kodu girilir ve çalışmadığına dair vizite bildirimi yapılır. Mayıs ayı için 01 kodu girilmesi tek başına yeterli değildir.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
