Günlük Gelişmeler

Ücretli Çalışan Sayısı Eylül 2024’te Yıllık %2,7 Arttı

Türkiye İstatistik Kurumu’nun 15.11.2024 tarihinde açıkladığı verilere göre, 2024 Eylül ayında, sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörlerindeki toplam ücretli çalışan sayısı, bir önceki yılın aynı ayına göre %2,7 artış göstererek 15 milyon 973 bin 744 kişiye ulaştı.

• Yıllık Değişim:
  • Sanayi sektöründe %0,7 azalma.
  • İnşaat sektöründe %6,3 artış.
  • Ticaret-hizmet sektöründe %4,0artış.
• Aylık Değişim:
  • Sanayi sektöründe %0,2 azalma.
  • İnşaat sektöründe %0,3 artış.
  • Ticaret-hizmet sektöründe %0,4artış.

En büyük artış inşaat sektöründe gözlemlenirken, sanayi sektöründe düşüş yaşandı.

Avrupa Birliği’nin Türkiye Enflasyonu Beklentisi Yükseldi

Avrupa Komisyonu’nun “Sonbahar 2024 Avrupa Ekonomik Tahminleri” raporunda, Türkiye’nin 2024 yılı büyüme tahmini %3,0, ortalama enflasyon beklentisi ise % 59,8 olarak açıklandı. İlkbahar 2024 raporunda büyüme tahmini %3,5, enflasyon ise %57,4 olarak öngörülmüştü. Rapordan öne çıkan diğer noktalar:

• Büyüme Tahmini: Türkiye ekonomisi için 2024 büyüme tahmini % 3,0; 2025’te %3,2 ve 2026’da %4,0 olarak belirlendi.
• Enflasyon Tahmini: 2024 için %59,8, 2025 için %30,8 ve 2026 için %17,8 olarak öngörüldü.
• İşsizlik: İşsizlik oranı tahmini 2024’te %9,3, 2025’te %9,9 ve 2026’da %9,8.
• Cari Denge: GSYH’ye oranla cari dengenin 2024’te %-1,3, 2025’te %-1,6 ve 2026’da % -1,5 olması bekleniyor.
• Sıkı para ve maliye politikalarının iç talebi baskılamaya devam edeceği belirtiliyor.
• Hane halkı tüketiminin, istihdam artışındaki yavaşlama ve asgari ücretin yıllık tek endekse dönmesi nedeniyle sınırlanacağı ifade ediliyor.
• Sabit yatırımların yüksek faiz oranları nedeniyle zayıf kalacağı ve 2025 sonunda toparlanabileceği öngörülüyor.
• Nispeten zayıf iç talebin ithalat büyümesi üzerinde baskı yaratacağı ve ekonomide “yumuşak iniş” senaryosunun devam edeceği vurgulanıyor.

Düşük Maaşlar Çalışma Motivasyonunu Düşürüyor

Tek-Sen Enerji Sendikası, kamuda kritik alanlarda çalışan mühendislerin üstlendikleri risklere rağmen maaşlarının yetersiz olduğunu belirtiyor. Sendika, düşük maaşların kamuda mühendis istihdamını zorlaştırdığını ve mühendislerin motivasyonunu olumsuz etkilediğini savunarak, teknik personel ile eşdeğer meslekler arasındaki maaş farkının iş barışını bozduğuna dikkat çekiyor. Sendika başkanı Güler, mühendis maaşlarının 105 bin TL’ye yükseltilmesi gerektiğini belirterek, bu artışın hem mühendislerin motivasyonunu hem de kamu hizmetlerinin verimliliğini artıracağını vurguluyor.

2025’e Doğru: Yapay Zeka İş Görüşmelerinin %80’ini Üstlenecek

Yapay zekâ ile  işe alım hiç hizmeti sağlayan OneNewOne’ şirketinin kurucusu Tunç Erman, insan kaynakları sektöründe yapay zekâ kullanımının hızla arttığını ve işe alım süreçlerinde verimliliği artırdığını belirtti. Şirketin “Yapay Zeka Tabanlı İşe Alım Asistanı ONO” ile Türkiye ve birçok ülkede (İngiltere, Almanya, Bulgaristan, Macaristan, Rusya) işe alım hizmetleri sunduklarını ifade eden Erman, sigorta, banka, perakende ve enerji gibi sektörlerin bu modele hızla adapte olduğunu söyledi. 2025 yılı sonuna kadar adayların %80’inin ilk görüşmelerinin yapay zekâ ile yapılacağı öngörülüyor. Ayrıca, İK profesyonelleri ve adaylar için yapay zekâ ile mülakat eğitimleri de planlanıyor.

Kalıcı Yaz Saati Uygulamasının Çalışanlar Üzerindeki Olumsuz Etkileri

Türkiye, 2016 yılında enerji tasarrufu amacıyla kış saati uygulamasını kaldırarak sabit yaz saati uygulamasına geçmişti. Bu değişiklikle birlikte, ülke GMT+3 saat diliminde sabit kaldı. Ancak uzmanlar, kalıcı yaz saati uygulamasının özellikle sabahları karanlıkta uyanmak zorunda kalan çalışanlar üzerinde ciddi fizyolojik ve psikolojik etkiler yarattığını belirtiyor.

Araştırmalar, sabahları gün ışığı olmadan uyanan çalışanların uyku düzeninin bozulduğunu ve bu durumun dikkat dağınıklığı, motivasyon eksikliği gibi sorunlara yol açtığını ortaya koyuyor. Özellikle kış aylarında bu etki daha belirgin hale geliyor ve çalışanların ruhsal sağlığı üzerinde depresyon, stres ve kronik yorgunluk gibi olumsuz etkiler yaratabiliyor. İnsan beyninin sabahları güneşi görmek istediği ancak karanlıkta uyanmanın bu mesajı iletmediği belirtiliyor.

Çalışan mutsuzluğu özellikle Aralık ve Ocak aylarında zirve yapıyor ve bu da performans düşüşüne yol açıyor. Araştırmalara göre mutsuz çalışanların performansı %35 oranında düşüyor. Bu dönemde şirketlerin motivasyon etkinliklerine daha fazla odaklanması gerektiği vurgulanıyor.

İK departmanlarının bu dönemde çalışanlarla empatik bir iletişim kurarak, onları desteklemeleri ve psikolojik destek veya stres yönetimi gibi kaynaklara yönlendirmeleri öneriliyor. Ayrıca, küçük hedeflerle motivasyonu artırmak ve çalışanların gelişimini adım adım takip etmek de etkili bir yöntem olarak öne çıkıyor.

New York’ta Evcil Hayvan Bakımı İçin Ücretli İzin Teklifi: Çalışanlara Yeni Hak

New York’ta, çalışanlara evcil hayvanlarına bakmaları için ücretli izin verilecek bir teklif 23 Ekim’de Demokrat Meclis Üyesi Shaun Abreu tarafından tanıtıldı. Bu teklif, mevcut Kazanılmış Güvenli ve Hastalık İzni Yasası’nı, işçilerin evcil hayvanlarının tıbbi bakımı için hastalık izni kullanmalarına olanak tanıyacak şekilde genişletiyor.

Pek çok çalışan, evcil hayvanlarına bakmak için zaten kişisel izin kullanabiliyor ancak bu yasa ile hastalık izni kapsamı genişletilmiş olacak.

Tasarı şu anda komiteye havale edilmiş olup yasalaştıktan 120 gün sonra yürürlüğe girecek. Bu teklifin esnek yan haklar açısından katkı sağlayacağı düşünülüyor.

İngiliz iş platformu Flexa’nın CEO’su Molly Johnson-Jones, benzer yasaların bazı çalışanlar için faydalı olabileceğin, ancak daha acil ihtiyaçların olduğu bir dönemde, çalışanların daha fazla özerklikle desteklenmesi gerektiğini vurguladı.

Ücret Şeffaflığına Yeni Çerçeve: AB Direktifi ve Portekiz’deki Uygulama Süreci

Mayıs 2023’te yayımlanan (AB) 2023/970 sayılı Direktif, işyerinde kadın ve erkek arasında eşit muameleye ilişkin ücret şeffaflığı konusuna yeni bir ivme kazandırmıştır. Portekiz’de iç hukuka aktarım için Haziran 2026 olarak belirlenen son tarih nedeniyle birçok kuruluş Direktifin etkilerini öngörme konusunda aciliyet hissetmemektedir. Ayrıca, son araştırmalar şirketlerin yarısının hâlâ Direktiften habersiz olduğunu göstermektedir.

Direktif, işverenlere ve çalışanlara çeşitli yükümlülükler getirmektedir. İş arayanlar, işe başvuru sürecinde maaş bilgisi talep edebilirken, çalışanlar ücret belirleme kriterlerine ve cinsiyet bazlı ücret farklarına erişim sağlayabilecektir. İşverenler ise ücret şeffaflığı politikaları oluşturmak, ücret farklarını düzenli olarak raporlamak ve gerekirse eşitsizlikleri gidermekle yükümlü olacaktır. İhlal durumunda tazminat ve para cezaları gibi yaptırımlar uygulanabilecektir.

Almanya’da Ekonomik Endişeler Artıyor: Şirketlerin Ayakta Kalma Mücadelesi Derinleşiyor

Almanya’nın önde gelen düşünce kuruluşlarından Ekonomi Araştırma Enstitüsü tarafından yapılan Ekim 2024 anketine göre, ekonomik faaliyetlerin sürdürememekten endişe eden Alman şirketlerinin oranı %7,3’e yükseldi. Özellikle sanayi sektöründe bu oran %8,6’ya ulaşarak ciddi bir artış gösterdi. Ankette, sipariş eksikliği, yüksek enerji maliyetleri, artan uluslararası rekabet ve bürokratik gereklilikler gibi faktörlerin şirketlerin likidite sorunlarını derinleştirdiği vurgulandı.

Hizmet sektöründe tehdit altında olduğunu belirten şirketlerin oranı %5,8, perakende sektöründe ise %13,8 olarak kaydedildi. İnşaat sektöründe kriz etkileri devam etse de bu oran %8,9’dan yüzde 7,9’a geriledi.

Almanya ekonomisi, yılın ikinci çeyreğinde %0,3 daralmasına rağmen, üçüncü çeyrekte % 0,2 büyüme kaydederek teknik resesyona girmedi. Ancak hükümet, 2024 için % 0,2 oranında ekonomik küçülme bekliyor ve Almanya’nın G7 ülkeleri arasında bu yıl da daralan tek ekonomi olabileceği öngörülüyor.

Dört Günlük Çalışma Haftası, İngiltere Kamu Sektöründe Hem Finansal Hem de İnsani Kazançlar Sağlayabilir

İngiltere Kamu ve Ticari Hizmetler Sendikası’nın yaptığı bir araştırmaya göre, İngiltere hükümeti memurların haftada dört gün çalışmasına izin verirse yılda yaklaşık 21,4 milyon sterlin tasarruf edebilir. Araştırma, bu tasarrufun personel devir hızındaki %57’lik ve hastalık devamsızlığındaki %65’lik düşüşten kaynaklanacağını öngörüyor.

Sendika, dört günlük haftanın personel memnuniyetini artıracağını, sağlık ve bakım sorumluluklarını kolaylaştıracağını ve üretkenliği artıracağını savunuyor.

Öte yandan, hükümet yetkilileri böyle bir planlarının olmadığını vurgulayarak mevcut esnek çalışma düzenlemelerinin yeterli olduğunu ifade etti.

Çevrim İçi Toplantılar ve Yüz Yüze İlişkiler: Hibrit Ufuklar Raporu

Küresel esnek çalışma alanı sağlayıcısı International Workplace Group tarafından hazırlanan Hibrit Ufuklar Raporu (Hybrid Horizons Report), teknolojinin gelişiminin, iş seyahati alışkanlıklarını dönüştürürken bir yandan da mali ve çevresel faktörleri de etkilediğini ortaya koyuyor.

• Katılımcıların %77’si, çevrimiçi araçların daha verimli çalışmaya olanak sağladığını belirtiyor.
• Bazı katılımcılar ise teknolojinin yüz yüze toplantıları ya da önemli ilişkileri güçlendirmeyi tamamen yerine koyamayacağını düşünüyor.
• Çevrimiçi araçlar, belirli iş seyahatlerinin yerini alabilse de, stratejik toplantılar ve ilişkilerin geliştirilmesi için hala çok değerli kabul ediliyor.
• Artan seyahat masrafları iş seyahatlerinin geleceğini etkileyen faktörler arasında.
• Çevresel kaygılar da iş seyahatlerinin doğasını şekillendiren önemli bir faktör olarak vurgulanıyor.
• %61’i, esnek çalışma alanlarının daha verimli olmasını sağlamak adına iş seyahatlerinin süresini uzattıklarını belirtiyor.
• Toplantılar arasında esnek çalışma alanlarından çalışma seçeneği, seyahatlerin uzamasına neden oluyor.
• %26’sı, ekstra toplantılara katılmak için seyahatlerini uzattığını belirtiyor.
• %23’ü, seyahatlerini endüstri etkinlikleri veya konferanslara katılmak için uzatıyor.
• %77’si, sanal toplantıların iş seyahatlerini azaltmalarına yardımcı olduğunu ve sadece temel yüz yüze toplantılara odaklanmalarına olanak tanıdığını söylüyor.
• %75’i, hibrit çalışma ve çevrimiçi platformların kullanımının çevre dostu olmayan seyahatleri azalttığını belirtiyor.

İçinin Kullandığı Yarım Gün Yıllık İzinden Düşülür mü?

Dosyada mevcut yıllık izin belgeleri denetlenmiştir. Yıllık izin talep dilekçesi şeklinde olanlar, hangi tarihler arasında izne ayrılıp hangi tarihte izinden döndüğünü gösterir tarihleri içermeyen, ya da imzasız olan, ya da 0,5 gün şeklinde olup yıllık izin değil mazeret izni kabul edilmesi (somut olayda, UBGT sayılan arefe günü için yarım gün) gerekenler dışlanarak, davacının …. gün izin kullandırıldığını ispata yarar belge sunulduğu, ….gün bakiye izni olduğu sonucu çıktığı, ancak davacı vekilinin bakiye 14 gün yıllık izin alacağı bulunduğu yönündeki talebi gözetilerek;……yıllık izin ücreti tespit edilmiştir.

Özetle, BAM’ın kabul etmediği izinler şu şekilde sıralamıştır:

1- Yıllık izin talep dilekçesi şeklinde olanlar,

2- Hangi tarihler arasında izne ayrılıp hangi tarihte izinden döndüğünü gösterir tarihleri içermeyenler,

3- İmzasız olanlar,

4- 0,5 gün şeklinde olanlar.

İstanbul BAM 32. Hukuk Dairesi, E. 2019/3525, K. 2024/673, T. 22.04.2024

Polonya Bölge Mahkemesi: Emeklilik Öncesi Ayrımcılık, Hayat Boyu Etki Yaratır

Polonya Gdańsk Bölge Mahkemesi, bir çalışanın eşit olmayan muamele görmesi ve özsaygısının ile mesleki yeterliliğinin zedelenmesi nedeniyle verilen 18.000 PLN tazminatı onayladı.

Dava, 40 yıllık deneyime sahip kıdemli bir muhasebe memurunu ilgilendiriyordu. Çalışanın amiri değiştikten sonra pozisyonuyla ilgisi olmayan ek görevler verilmeye başlandı; örneğin, kahve için süt getirme gibi işler yapması istendi. Ayrıca, davacı, yöneticisinden emekli olması gerektiğini ima eden ayrımcı yorumlar aldı.

Davacının istifa kararı almasına neden olan dönüm noktası, arşivin kapatılması için yapılan fiziksel işlere atanması oldu. Önemli bir detay ise, arşivdeki görevlerini yerine getirirken çalışmasının iki stajyer tarafından değerlendirilmesiydi.

Bölge Mahkemesi, verilen tazminatın aşırı olmadığına karar verdi. Olayların yoğunluğu göz önüne alındığında, davacının özsaygısını yeniden kazanabilmesi için tazminatın bu değerde olması gerektiği belirtildi. Mahkeme ayrıca, tazminat miktarını etkileyen bir diğer faktörün davacının emeklilik yaşına yakın olması olduğunu vurguladı, çünkü bu olayların son işyerinde yaşanmış olması, hayatının geri kalanında hafızasında kalıcı bir iz bırakacaktı.

Günün Sorusu

SORU: 18 Kasım tarihinde işe girişini yapmayı planladığımız bir personelin, önceki işyerindeki çıkışı da aynı tarihli, yani 18 Kasım, olarak gerçekleştirilecektir. Giriş ve çıkış işlemlerinin aynı gün yapılması herhangi bir sorun teşkil eder mi?

CEVAP: Sigortalı aynı anda birden fazla işyerinde çalışabilir ve her işveren kendi yükümlülüğünü ayrı ayrı yerine getirmek zorunda kuralından hareketle aynı gün bir işyerinden çıkışı diğer işyerinden girişinin yapılması sorun yaratmaz.

Bunu Biliyor Muydunuz?

2025 Resmi Tatil Takvimi

• Yılbaşı – 1 Ocak 2025, Çarşamba
• Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı– 23 Nisan 2025, Çarşamba
• Emek ve Dayanışma Günü – 1 Mayıs 2025, Perşembe
• Ramazan Bayramı Arifesi – 29 Mart 2025, Cumartesi
• Ramazan Bayramı 1. Günü – 30 Mart 2025, Pazar
• Ramazan Bayramı 2. Günü – 31 Mart 2025, Pazartesi
• Ramazan Bayramı 3. Günü – 1 Nisan 2025, Salı
• Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı – 19 Mayıs 2025, Pazartesi
• Demokrasi ve Milli Birlik Günü -15 Temmuz 2025, Salı
• Kurban Bayramı Arifesi – 5 Ağustos 2025, Perşembe
• Kurban Bayramı 1. Günü – 6 Ağustos 2025, Cuma
• Kurban Bayramı 2. Günü – 7 Ağustos 2025, Cumartesi
• Kurban Bayramı 3. Günü – 8 Ağustos 2025, Pazar
• Kurban Bayramı 4. Günü – 9 Ağustos 2025, Pazartesi
• Zafer Bayramı – 30 Ağustos 2025, Cumartesi
• Cumhuriyet Bayramı – 29 Ekim 2025, Çarşamba