Günlük Gelişmeler

e-Bildirge Kullanıcı Değişiklik İşlemleri Kılavuzu

21.10.2024 tarihinde  e-Bildirge kullanıcı değişiklik işlemleri kılavuzu yayımlandı.
İnternet ortamından e-Bildirge kullanıcı değişikliği için başvuru yapabilecekler; gerçek kişi işyerleri için işveren veya işveren vekili, tüzel kamu ve tüzel özel işyerleri için yönetici, adi ortaklık/iş ortaklığı işyerleri için işveren/ortak, apartman yönetimi işyerleri için yönetici olacaktır. Bahsedilen ilgililer, e-Devlet hesapları üzerinden İşyeri Bildirgesi (4a’lı Sigortalı Çalıştırılanlar Yönünden) uygulamasına giriş yaptıktan sonra “e-Bildirge Kullanıcı Değişiklik İşlemleri” menüsü vasıtasıyla e-Bildirge kullanıcı değişikliği işlemlerine ilişkin başvuru yapabileceklerdir.
Ünite personelinin söz konusu başvuruları onaylamasından sonra e-Sigorta sözleşmesinin de ilgililerce e-Devlet Kapısı üzerinden onaylanması suretiyle kullanıcı değişikliği işlemleri tamamlanmış olacaktır.
e-Bildirge kullanıcı değişiklik işlemleri internet üzerinden yapılabileceğigi bi ünitelere doğrudan yapılan başvurular da kabul edilmeye devam edecektir.

İSO: Maaşları Artırmamız İçin Vergi Düzenlemesi Şart!

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclis toplantısında, İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, sanayicilerin küresel ve yerel ekonomik sorunlar nedeniyle büyük bir mali yükle karşı karşıya kaldığını belirtti. Bahçıvan, çalışanların net maaşlarını artırmak için gelir vergisi oranlarının ve prime esas ücret tavanının yeniden düzenlenmesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca, sanayi sektörünün rekabet gücünü kaybetmeye başladığını ve bazı sektörlere pozitif ayrımcılık yapılması gerektiğini ifade etti.

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır da toplantıda Türkiye’nin Ar-Ge, yüksek teknoloji ve katma değerli üretim alanlarındaki gelişmelerine değindi. Bakan, Türkiye’nin katma değerli üretim, yeşil ve dijital dönüşüm gibi öncelikli alanlarda daha fazla adım atacağını belirtti.

IMF: Türkiye’de Asgari Ücret Geçen Yılla Aynı Oranda Artırılmamalı

IMF Türkiye misyonu başkanı Jim Walsh, Türkiye’nin 2024 asgari ücret artışında geçen yılki gibi yüksek bir artış yapmaması gerektiğini belirtti. Walsh, böyle bir artışın enflasyon beklentilerini yükseltebileceğini ve bu nedenle hükümetin dengeli bir yaklaşım benimsemesi gerektiğini vurguladı. Düşük gelirli çalışanlara nakit transferleri gibi sosyal destek programlarına odaklanılmasını önerdi.

Ayrıca, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) enflasyonu düşürme amacıyla faiz artırımlarına devam etmesi gerekebileceğini, enerji ithalatına bağımlılığın da Türkiye’yi enerji şoklarına karşı savunmasız hale getirdiğini söyledi. Yenilenebilir enerji üretimini artırarak bu sorunun hafifletilebileceğini ifade etti.

Yapay Zeka ile İşe Alım: İK Uzmanlarının Yerine Geçebilir mi?

Yapay zeka (AI) teknolojileri, işe alım süreçlerinde hızla yaygınlaşıyor ve birçok uluslararası şirket mülakatları AI asistanlarına devretmeye hazırlanıyor. AI, büyük veri işleme ve hızlı analiz yetenekleri sayesinde cinsiyetçilik, ırkçılık ve ayrımcılık gibi sorunları ortadan kaldırma vaadiyle öne çıkıyor. Ancak uzmanlar, AI’ın yalnızca adayların teknik becerilerini değerlendirdiğini, insana özgü nitelikleri yeterince analiz edemediğini belirtiyor. Bu durumun, güçlü ekiplerin oluşumuna zarar vereceği, adayların empati ve motivasyon gibi unsurları AI ile tam anlamıyla gösteremeyeceği vurgulanıyor. Ayrıca, AI ile işe alımın aday deneyimini zayıflatabileceği ve şirketle duygusal bağ kurulmasını zorlaştıracağı ifade ediliyor. Sonuç olarak, AI insan kaynakları uzmanlarına yardımcı olabilir, ancak tüm süreci devralması büyük bir hata olarak görülüyor.

Yenilenebilir Enerji İşletmeleri İçin Hisse Teşvikleri: Yetenek Çekmenin Anahtarı

Geleceğin enerji sektörünün hızlı büyümesi nedeniyle, işletmelerin çalışanlarına hisse teşvik planları sunması önem kazanıyor. PWC’nin analizine göre, Birleşik Krallık’ın 2030 yılına kadar net sıfıra ulaşabilmesi için 400.000 yeni iş gücüne ihtiyaç var, ancak bu rolleri dolduracak yeterli sayıda işçi bulunmayacak. Bu bağlamda, yenilenebilir enerji ve düşük karbonlu sektörlerdeki işletmeler, doğru yetenekleri çekmek ve elde tutmak için hisse teşviklerini değerlendirmelidir.

Hisse teşvikleri, çalışanların motivasyonunu artırmanın yanı sıra işverenlerin işe alım maliyetlerini azaltmasına da yardımcı olabilir. Hisse opsiyonları, çalışanlara belirli bir fiyattan hisse satın alma hakkı tanırken, peşin maliyet gerektirmemesi gibi avantajlar sunar. Ayrıca, bu opsiyonlar, vergisel olarak verimli bir şekilde yapılandırılabilir ve belirli hak ediş koşullarına bağlı olarak kullanılabilir.

Hisse teşvikleri tüm çalışanlara sunulmak zorunda değil; şirket yönetim kurulu, hangi çalışanların bu planlardan faydalanacağını belirleyebilir. EMI (Kurumsal Yönetim Teşviki) ve CSOP (Şirket Hisse Opsiyon Planı) gibi vergi avantajlı planlar, çalışanlara ve işverenlere çeşitli vergi indirimleri sağlayabilir.

Portekiz’de Üretken Yapay Zeka ile İşçilerin %30’unun Yeniden Eğitilmesi Gerekiyor

Bir araştırmaya göre, Portekiz’in 2030 yılına kadar Avrupa Birliği ortalaması ile üretkenlik farkını kapatabilmesi için 1,3 milyon işçiyi, yani istihdam edilen nüfusunun yaklaşık %30’unu, üretken yapay zeka ile çalışmak üzere yeniden eğitmesi gerekiyor. Düşük üretkenlik, Portekiz’in uzun süredir süregelen bir sorunu; 2010-2022 yılları arasında üretkenlik kazanımları, GSYİH büyümesine ortalama %0,6 katkıda bulunurken, AB ortalaması %1,3’tü.

McKinsey’nin raporu, ülkenin otomasyon ve üretken yapay zeka teknolojilerini benimsemesi durumunda, bu katkının 2030 yılına kadar %3,1’e çıkabileceğini öngörüyor. Üretken yapay zeka, geçmiş verilerden öğrenerek yeni içerik oluşturabilme yeteneğine sahiptir.

Dünya Risk Anketi 2024 Raporu

2024 Dünya Risk Anketi, dünya genelinde iş sağlığı ve güvenliği (İSG) eğitiminin durumunu ortaya koyan önemli veriler sunmaktadır. Anket, yaklaşık 142 ülke ve bölgeden katılımcıları içermekte ve işyerinde karşılaşılan riskler ile bu risklere karşı alınan eğitimlerin etkisini incelemektedir.

Temel Bulgular

• İSG Eğitimi Almayan Çalışanlar: Ankete katılanların %62’si iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili hiçbir eğitim almadıklarını bildirmiştir. Bu oran, dünya genelinde her 6 çalışandan 3’ünün fazlasının İSG eğitimsiz olduğu anlamına gelmektedir.
• Eğitim Alma Oranı: Katılımcıların %35’i İSG eğitimi aldıklarını belirtmiş ve bunların %30’u bu eğitimin son iki yıl içinde gerçekleştiğini ifade etmiştir.

Bölgesel Analiz

• Kuzey Afrika ve Güney Asya: Bu bölgelerde, katılımcıların %82’si hiç İSG eğitimi almadığını bildirmiştir.
• Doğu Avrupa ve Avustralya/Yeni Zelanda: Bu bölgelerde ise İSG eğitimi alan katılımcıların en yüksek yüzdesi gözlemlenmiştir.

İşyerinde Zarara Uğrama

• Zarar Görme Oranı: Ankete katılanların %18’i son iki yılda işyerinde ciddi zararlar yaşadıklarını belirtmiştir. Bu, yaklaşık 667 milyon yetişkinin bu durumdan etkilendiği anlamına gelmektedir.
• Gelir Seviyelerine Göre Dağılım: İşyerinde zarar oranları, düşük ve düşük-orta gelirli ülkelerde en yüksek seviyede görülmektedir.
• Riskli Sektörler: Balıkçılık, inşaat ve madencilik gibi sektörlerde çalışanlar, yanı sıra yarı zamanlı veya serbest meslek sahipleri, işyerinde zarar görme olasılığı en yüksek olan gruplardır.

İSG Eğitiminin Önemi

• Endişe Düzeyi: İşyerinde zarar görmeyle ilgili endişelerin, işçiler tarafından bu durumu deneyimlemeden fazla düşünülmediği ortaya konmuştur. İşyerinde zarar gören birini tanımanın veya kişisel olarak zarar görmenin, endişe seviyelerini önemli ölçüde artırdığı belirtilmiştir.
• Eğitimin Etkisi: Lloyd’s Register Vakfı CEO’su Ruth Boumphrey, raporun etkili İSG eğitiminin tam olarak gerçekleştirilemediği bölgelerde “anlamlı değişimi” teşvik etmesini umduklarını ifade etmiştir. Boumphrey, etkili İSG eğitiminin işyeri kazalarını azaltma potansiyeli taşıdığını ve güvenlik öncelikli bir kültürün teşvik edilmesine yardımcı olacağını vurgulamıştır.

2024 Dünya Risk Anketi, iş sağlığı ve güvenliği eğitiminin önemini ve dünya genelinde bu alandaki eksiklikleri gözler önüne sermektedir. İşverenler ve çalışanlar için İSG eğitiminin artırılması, işyeri güvenliğinin sağlanması ve kazaların azaltılması açısından kritik bir gereklilik haline gelmiştir. Bu bağlamda, iş sağlığı ve güvenliği kültürünün geliştirilmesi için daha fazla yatırım yapılması gerektiği açıktır.

İşçinin, Aniden Önüne Çıkan Sahipsiz Köpeğe Çarparak İş Kazası Geçirmesi Karşısında İşveren Zarardan Sorumlu Tutulabilir mi?

“… dava iş kazasına bağlı tazminat davası olup, ayrıntılı şekilde anlatıldığı üzere kusur ve illiyet bağının asli unsur olduğu, esasen yargılama sırasında alınan raporlar arasında çelişki olmadığı, SGK tahkikatı ile yapılan değerlendirmelerin sonradan alınan heyet raporlarında ele alındığı ve tartışıldığı, 21.12.2020 tarihli raporda adli trafik bilirkişi ayrık görüşü ile ayrıca 20.05.2021 tarihli raporda adli trafik bilirkişi kazanın oluşumunda sahipsiz köpeğin etken davranışının neden olduğu belirtilmiş ise de, davacı işçi ile sahipsiz köpeğin kazadaki faktörleri ele alınmış, davanın asli konusu davalı işverenliğin kusuru-illiyet bağı tartışılmamış ve bu hususta görüş sunulmamış olmakla birlikte ayrık görüşte dahi kazanın oluşumuna başıboş sahipsiz köpeğin neden olduğu ve davacı işçinin etken olmadığı tespiti, yani 3.unsurun kazaya sebebiyeti davalı işverenliğin kusurunun ve nedenselliğinin olmadığına dair heyet raporlarını desteklemektedir. Açıklanan gerekçe ve nedenlerle davalının kusuru ve kaza ile arasında illiyet bağı olmadığından … davanın reddine karar vermek gerekmiştir…”

Yargıtay 10.Hukuk Dairesi, E: 2022/13932, K: 2024/1655, T:21.02.2024

İrlanda İş Mahkemesi, Eşit Ücret İddiasında İşin Niteliğine Odaklandı

İrlanda’da görülen Paula Reid ve Teagasc davasında, Paula Reid, Teagasc’ta istatistikçi olarak çalıştığı dönemde bir erkek meslektaşından daha düşük maaş aldığını iddia ederek İstihdam Eşitliği Yasaları kapsamında bir şikayette bulundu. Reid, meslektaşı Bay Grant ile aynı işi yaptığını ancak ondan yıllık 20.000 € daha az kazandığını ileri sürdü. İlk olarak WRC (İşçi İlişkileri Komisyonu), Bayan Reid’in şikayetini kabul ederek ona 40.000 € tazminat ve geçmişe dönük ücret ödenmesine hükmetti. Ancak Teagasc, bu kararı temyize götürdü.

İş Mahkemesi davaya ilişkin daha fazla delil topladı ve tanık ifadelerini değerlendirdi. Sonuçta, Reid ve Grant’in aynı iş unvanına ve benzer niteliklere sahip olmalarına rağmen, yaptıkları işin niteliğinde önemli farklılıklar olduğu sonucuna vardı. Mahkeme, Grant’in daha stratejik, yenilikçi ve kıdemli görevler üstlendiğini, araştırma projeleri ve akademik yayınlar açısından Reid’de nfarklı bir seviyede çalıştığını tespit etti. Bu sebeple, Reid’in “benzer iş” yaptıklarını ispatlayamadığına karar vererek, WRC’nin kararını bozdu ve Teagasc’ın temyizini kabul etti.

İş Mahkemesi, eşit ücret taleplerinde sadece iş unvanı ve niteliklerin değil, yapılan işin gerçek niteliğinin de dikkate alınması gerektiğini vurguladı.

Günün Sorusu

SORU: İki vardiya olarak sabah 08.00-20.00, gece 20.00-08.00 arasında çalışmaktayız. 28 Ekim arife günü 08.00-13.00 arası yasal olarak çalışma var 13.00 dan sonra çalışılırsa bir günlük ücretine ek yarım günlük genel tatil ücreti daha alacak, arife gününde 7,5 saati (günlük çalışma saati) aşan çalışması olması halinde ise 7,5 saati aşan her bir saatlik çalışma için ücretine %50 zamlı hak kazanacak.

28 Ekim arife günü Gece çalışanlar ise 20.00-08.00 arası çalışacaklar, gündüzden farklı olarak artı bir gün alacaklar. 7,5 saati (günlük çalışma saati) aşan çalışması olması halinde ise yine 7,5 saati aşan her bir saatlik çalışma için onlarda çalışma ücretine %50 zamlı hak kazanacak . Doğru bir uygulama mıdır?

CEVAP: 28 Ekim günü öğleden sonraki çalışma için ilave bir günlük ücrete hak kazanırken, normal mesai bitimini aşan çalışması için her bir saat karşılığı %50 zamlı ücrete hak kazanacak.

29 Ekim günü için belirttiğiniz hesaplama ise doğrudur.

Bunu Biliyor Muydunuz?

Evlat Edinme İzni

Çalışanın evlat edinmesi durumunda verilen mazeret izin türlerinden biridir.

İzin türü: Ücretli

Şartları: Evlat edinme izninden faydalanacak çalışanların doğum ve analık izinlerinden faydalanmaları için evlat edinilen çocuğun üç yaşından küçük olması gerekmektedir.

Süresi: İşçinin evlat edinmesi durumunda verilen mazeret izni süresi; 3 gündür.

Detayları: Üç yaşını doldurmamış bir çocuğu eşiyle birlikte/veya münferit evlat edinen bir memura çocuğun teslim edildiği tarihten itibaren sekiz hafta süre ile izin verilir. Bu izin evlatlık kararı verilmeden önce çocuğun fiilen teslim edildiği durumlarda da uygulanır.

Mevzuat: 4857 sayılı İş Kanunu’nun 74. analık halinde çalışma ve süt izni maddesi kapsamında; “Bu izin, üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinme hâlinde eşlerden birine veya evlat edinene verilir. Bu süre, yıllık ücretli izin hakkının hesabında dikkate alınmaz.” ifadesi yer alır.