|  | | | |  | İşgücü Girdi Endeksleri, II. Çeyrek: Nisan-Haziran, 2024 |
| TÜİK’in 22.08.2024 tarihinde yayımladığı istatistiklere göre; Sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında istihdam endeksi, 2024 yılı Il. çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %4,2 arttı. Alt sektörler incelendiğinde, endeks; sanayi sektöründe %0,6, inşaat sektöründe %11,1 ve ticaret-hizmet sektörlerinde %5,0 arttı. Sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında çalışılan saat endeksi, 2024 yılı Il. çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %0,3 arttı. Alt sektörler incelendiğinde, endeks; sanayi sektöründe %3,4 azaldı, inşaat sektöründe %4,8 ve ticaret-hizmet sektörlerinde %1,7 arttı. Sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında brüt ücret-maaş endeksi, 2024 yılı lI. çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %115,4 arttı. Alt sektörler incelendiğinde, endeks; sanayi sektöründe %113,9, inşaat sektöründe %126,6 ve ticaret-hizmet sektörlerinde %115,0 arttı. |
| | |  | KVK Kurumu “Yapay Zekâ Alanında Kişisel Verilerin Korunmasına Dair Tavsiyeleri”ni Yayımladı |
| Yapay zekâ uygulamalarının geliştirilmesi ve uygulanması sürecinde ilgili kişilerin temel hak ve özgürlüklerine saygı gösterilmeli, hak ihlaline meydan verilmemelidir. Kişisel veri işleme temelli yapay zekâ ve veri toplama çalışmaları; kişilerin temel hak ve özgürlüklerini koruyan bir yaklaşım içerisinde hukuka uygunluk, dürüstlük, ölçülülük, hesap verebilirlik, şeffaflık, kişisel verilerin doğru ve güncel olması, kişisel veri kullanım amacının belirli ve sınırlı olması ilkeleri ile veri güvenliği yaklaşımına dayalı olmalıdır. Kişisel verilerin işlenmesinde; potansiyel risklerin önlenmesi ve azaltılması üzerine odaklanan, insan haklarını, demokrasinin işleyişini, sosyal ve etik değerleri de göz önünde bulunduran bir bakış açısı benimsenmelidir. Kişisel veri işleme temelli yapay zekâ çalışmalarında, kişisel verilerin korunması açısından yüksek risk öngörülüyorsa, mahremiyet etki değerlendirmesi uygulanmalı ve veri işleme faaliyetinin hukuka uygunluğuna bu çerçevede karar verilmelidir. Kişisel veri işleme esaslı yapay zekâ çalışmalarında ilk aşamadan itibaren kişisel verilerin korunması mevzuatına uyum sağlanmalı ve tüm sistemler tasarımdan itibaren veri koruma ilkesine göre geliştirilmeli ve yönetilmelidir. Bu kapsamda her projeye özel bir veri koruma uyum programı oluşturulmalı ve uygulanmalıdır. Kişisel veri işleme esaslı yapay zekâ teknolojileri geliştirilirken ve uygulanırken özel nitelikli kişisel veri işleniyorsa özel veri koruma kuralları olduğu göz önüne alınarak teknik ve idari tedbirler daha sıkı şekilde uygulanmalıdır. Yapay zekâ teknolojilerinin geliştirilmesi ve uygulanmasında aynı sonuca kişisel veri işlenmeksizin ulaşılabiliyorsa, verilerin anonim hale getirilerek işlenmesi yöntemleri tercih edilmelidir. Kişisel veri işleme esaslı yapay zekâ çalışmalarının farklı paydaşlarının veri sorumlusu veya veri işleyen olma statüleri projenin başında belirlenerek aralarındaki hukuki ilişki veri koruma mevzuatı ile uyumlu hale getirilmelidir.
|
| |  | PERYÖN’ün 32. İnsan Odağında Yönetim Kongresi 5-6 Kasım’da Düzenlenecek |
| PERYÖN’ün (Türkiye İnsan Yönetimi Derneği) bu yıl 32’ncisini düzenleyeceği İnsan Odağında Yönetim Kongresi, “PİT Stop” temasıyla, 5-6 Kasım tarihlerinde Lütfi Kırdar Kongre Merkezi’nde gerçekleşecek. PERYÖN’ün düzenleyeceği 32. İnsan Odağında Yönetim Kongresi, 5-6 Kasım tarihlerinde Lütfi Kırdar Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilecek. Bu yılki kongrenin ana teması, “Psikoloji”, “İnsan” ve “Teknoloji” alt başlıklarını içeren “PİT Stop” olarak belirlendi. Kongrede iki gün boyunca bugünün ve geleceğin iş dünyasının ve insan kaynaklarının en önemli başlıkları, alanında uzman konuşmacıların konuk olduğu oturumlarla ele alınacak. Kongre programında ayrıca, ilk gün kapsayıcılık, çeşitlilik, eşitlik, çevresel sürdürülebilirlik gibi konuların işleneceği Sürdürülebilirlik Sahnesi ve ikinci gün ise İK teknolojileri alanındaki son gelişmelerin paylaşılacağı HR Tech Sahnesi yer alacak. Kongrede aynı zamanda iki gün boyunca İK alanında ürün, hizmet üreten veya iyi uygulamalar geliştiren firmaların stantları ile yer alacakları fuar alanı da katılımcıları ağırlayacak. |
| | |  | Microsoft Türkiye, KVKK’nın Standart Sözleşme Hükümlerini Kurumsal Paketlere Entegre Etti |
| Microsoft Türkiye Genel Müdürü Levent Özbilgin Linkedln hesabında, Kişisel Verileri Koruma Kurumu’nun yayınladığı Standart Sözleşme hükümlerini kurumsal anlaşma paketinin bir parçası haline getirdiğini duyurdu. Özbilgin paylaşımında “12 Mart 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan ve 1 Haziran 2024 tarihinde yürürlüğe giren 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun yurt dışına kişisel veri aktarımını düzenleyen 9. maddesi, Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Regülasyonu (General Data Protection Regulation – GDPR) ile uyumlu hale geldi. Getirilen yeni düzenleme çerçevesinde biz de gerekli çalışmaları yaparak, müşterilerimizin mevzuata uyumluluklarını sağlamak konusunda önemli adımlar attık. En nihayetinde, 10 Temmuz 2024 tarihinde Kişisel Verileri Koruma Kurumu (KVKK) tarafından yayımlanan Standart Sözleşmelerin, kurumsal anlaşma paketimizin bir parçası haline getirilmesini sağladık. Böylece Türkiye’de halihazırda Microsoft bulut hizmetlerini kullanan veya kullanacak olan her kurumsal müşteri, işlediği kişisel verileri güvenle Microsoft bulutunda konumlayabilecek ve müşterilerine global çapta en üst seviyede regülatif uyumluluk sunan Microsoft’un hizmetlerinden faydalanabilecek.” ifadelerine yer verdi. |
| |  | Avustralya’da “Bağlantıyı Kesme Hakkı” Yasası Yürürlüğe Giriyor |
| Avustralya’da çalışanlar, Pazartesi günü yürürlüğe girecek olan “bağlantıyı kesme hakkı” ile mesai saatleri dışında işverenlerinin taleplerini yerine getirmeme hakkını elde edecekler. Şubat ayında onaylanan bu yasa, çalışanların iş saatleri dışında işverenlerinden gelen mesajları takip etmeme, okumama veya yanıtlamama haklarını güvence altına alıyor. Benzer yasalar, çalışanların mobil cihazlarını kapatma hakkını tanıyan Fransa, Almanya ve diğer Avrupa Birliği ülkelerinde de uygulanmaktadır. Yasa, yılın başlarında parlamentoda tartışılırken, işveren grupları tarafından aceleyle hazırlandığı ve hatalı olduğu gerekçesiyle eleştirilmişti. |
| | |  | Kaliforniya Yargıcı, Elon Musk’ın X’teki Engelli Çalışanları İşten Çıkardığı İddiasını Reddetti |
| Kaliforniya’da bir federal yargıç, Elon Musk’ın sosyal medya platformu X’i devralmasının ardından engelli çalışanları işten çıkarmakla suçlayan bir davayı reddetti. Davayı açan Dmitry Borodaenko, Musk’ın ofise dönme zorunluluğunun engelli çalışanları nasıl etkilediğini yeterince kanıtlayamadı. Yargıç, davacıya davasını daha ayrıntılı bir şekilde yeniden sunması için dört hafta süre verdi. Musk, Kasım 2022’de şirket çalışanlarına gönderdiği bir notta, çalışanların “yüksek yoğunlukta uzun saatler çalışmaya” hazırlıklı olmaları gerektiğini veya işi bırakmalarını söylemişti ve daha sonra evden çalışmanın “ahlaken yanlış” olduğunu tweetlemişti. Yargıç, uzaktan çalışma yasağının engellilik ayrımcılığına eşdeğer olmadığını belirtti. Bu dava, Musk’ın şirketi satın almasının ardından, çalışanların yaklaşık %75’inin işten çıkarılması ile açılan birçok davadan biri. Diğer davalar, Twitter’ı çalışanlara ve yüklenicilere işten çıkarmalar konusunda önceden bildirimde bulunmamak, vaat edilen kıdem tazminatında milyarlarca doları ödememek ve işten çıkarmalar için orantısız bir şekilde kadınları ve yaşlı işçileri hedef almakla suçluyor. |
| | | |  | Yapay Zeka Uçurumuna Dikkat Edin: İşin Geleceğine Dair Küresel Bir Perspektifi Şekillendirmek |
| Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve BM Genel Sekreterlik Teknoloji Elçisi tarafından hazırlanan yeni rapor, yapay zekanın (AI) küresel iş gücü üzerindeki etkilerini ele alıyor. Raporda, yapay zekanın endüstrilerde devrim yaratarak büyük fırsatlar sunduğu ancak aynı zamanda yüksek ve düşük gelirli ülkeler arasındaki uçurumu derinleştirdiği belirtiliyor. Yüksek gelirli ülkeler, yapay zeka teknolojilerinden orantısız bir şekilde faydalanırken, düşük ve orta gelirli ülkeler geride kalıyor. Bu durum, ekonomik ve sosyal eşitsizlikleri artırıyor. Gelişmekte olan ülkeler, dijital altyapı eksikliği ve yapay zeka becerileri geliştirme imkanlarının yetersizliği nedeniyle zorluklarla karşılaşıyor. Bu durum, bu ülkelerde yapay zekanın etkili bir şekilde benimsenmesini engelliyor. Özellikle gelişmekte olan ekonomilerdeki kadınlar, yapay zekanın otomasyon etkilerine karşı daha savunmasız durumda. Otomasyon, iş kayıpları riski taşısa da iş kalitesini ve üretkenliği artırma potansiyeline de sahip.
Önerilen Politika Adımları: Gelişmekte olan ülkelerde sağlam dijital altyapının oluşturulması, yapay zekanın benimsenmesi için kritik öneme sahip. Yüksek gelirli ülkeler, yapay zeka teknolojilerini ve bilgisini gelişmekte olan ülkelere aktararak işbirliği içinde çalışmalıdır. Eğitim ve öğretime yapılan yatırımlar, iş gücünü yapay zeka becerileriyle donatmak için hayati önem taşır. Yapay zekanın işyerlerine etkili entegrasyonu için işçi haklarına saygı gösteren sosyal diyalog teşvik edilmelidir.
Rapor, adil ve kapsayıcı bir yapay zeka odaklı geleceğin şekillendirilmesi için uluslararası işbirliği ve politika geliştirilmesinin önemini vurgulamaktadır. |
| | YASAL DÜZENLEMELER VE YARGI KARARLARI |
|
|  | Yargıtay: İş Yerindeki Gizli Kameraların Özel Hayatı İhlal Ettiğine ve İşverenin Yüksek Manevi Tazminat Ödemesi Gerektiğine Karar Verdi |
| Davacı, çalıştığı işyerine yerleştirilen gizli kameralardan elde edilen görüntüler gerekçe gösterilerek, işten çıkartıldığını ileri sürmüş ve istifa etmesi için baskı uygulandığını belirtmiştir. Bu olaylar nedeniyle … Hastanesi Psikiyatri bölümünde psikolojik tedavi gördüğünü ifade etmiş ve uğradığı manevi zarar sebebiyle 100.000 TL manevi tazminat davası açmıştır. Davalı şirket ise çalışanın iş akdinin geçerli nedenle feshedildiğini, kıdem ve ihbar tazminatlarının kendisine ödendiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir. Mahkeme, işverenin hukuka aykırı eylemleri nedeniyle çalışanın kişilik haklarının zedelendiği ve ruh sağlığının olumsuz etkilendiği gerekçesiyle 10.000 TL manevi tazminat ödenmesine karar vermiştir. Yargıtay incelemesinde, özel hayatın gizliliğinin ihlali nedeniyle manevi tazminat istemine ilişkin bu uyuşmazlıkta, hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine ödenmesine karar vereceği para miktarının adalete uygun olması gerektiği vurgulanmıştır. Manevi tazminat davalarında, gelişmiş ülkelerde artık eski kalıplardan çıkılarak caydırıcılık unsuruna da ağırlık verildiği; gelişen hukukta bu yaklaşımın, kişilerin bedenine ve ruhuna karşı yöneltilen haksız eylemlerde veya taksirli davranışlarda tatmin duygusu yanında caydırıcılık uyandıran oranlarda manevi tazminat takdir edilmesi gereğini ortaya koyduğu ve kişi haklarının her şeyin önünde geldiği ifade edilmiştir. İhlal edilen hakkın niteliği, olayın oluş ve gelişim şekli göz önüne alındığında, hükmedilen tazminat miktarının az olduğu ve bu miktarın gelişen hukuk bakımından aranan caydırıcılık unsurunu taşımaktan yoksun olduğu ifade edilerek, daha yüksek manevi tazminat belirlenmesi için karar bozulmuştur.
Yargıtay 9. HD 2022/3289 E. 2022/4955 K. 20.04.2022 T. |
| | | Rekabet Kurumu’nun internet sitesinde yayımlanan duyuruya göre, Bilim İlaç Sanayii ve Ticaret A.Ş. ile Drogsan İlaçları Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ye yönelik soruşturma tamamlandı. İlgili şirketler, rekabet kurallarını ihlal edip etmediklerini belirlemek amacıyla yürütülen soruşturma kapsamında uzlaşma teklifleri sundu. Bu doğrultuda, Rekabet Kurulu, rakipleriyle iş gücü piyasasında birbirlerinin çalışanlarını işe almamaya yönelik centilmenlik anlaşmaları yaparak Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’u ihlal ettikleri gerekçesiyle Bilim İlaç Sanayii ve Ticaret A.Ş.’ye 155 milyon 488 bin 332 lira, Drogsan İlaçları Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ye ise 30 milyon 593 bin 234 lira idari para cezası verilmesine karar verdi. Ayrıca, bu şirketlerle ilgili soruşturma uzlaşmayla sonuçlandı. |
| |  | Federal Mahkeme: İşveren, Cinsiyete Dayalı Olmayan Düşük Ücret Kriterlerini Yeterince Açıklamazsa Çalışan Daha Yüksek Ücrete Hak Kazanır |
| Baden-Württemberg İş Mahkemesi’nde görülen davada, mahkeme, söz konusu temettü eşdeğerlerinin, sözleşme özgürlüğüne rağmen iş hukuku kapsamında eşit muamele ilkesinin uygulanması gereken bir ücret bileşeni olduğunu değerlendirmiştir. Mahkemeye göre, iş hukukundaki eşit muamele ilkesi, sadece bir grup içinde keyfi ayrımcılığı değil, aynı zamanda ilgisiz grupların oluşturulmasını da yasaklamaktadır. Bu davada işveren, çalışanın da kendisiyle kıyasladığı bir şirket içi meslektaş grubu belirlemiştir. Ancak işveren, kadın çalışan ile erkek meslektaş grubu arasındaki temettü eşdeğerlerinin farklı dağıtılmasının nedenlerini açıklayamamıştır, bu nedenle mahkeme, eşit muamele ilkesinin ihlal edildiğine karar vermiştir. Davacının, şirketin meslektaş grubundaki diğer çalışanlarla temettü eşdeğerlerinin dağıtımı konusunda aynı şekilde muamele görmesi gerekmektedir. Dolayısıyla, işverenin, kadın çalışana erkek meslektaşlarıyla eşit muamele yapması gerektiği sonucuna varıldı.
LAG Baden-Württemberg, 19.06.2024 – 4 Sa 26/23 |
| | GÜNÜN SORUSU VE BİLGİLERİ |
|
|  | SORU: Engelli personel işe giriş ve çıkış durumlarında ve mevcut çalışanlarımızdan engelli duruma geçenler ile ilgili yapılması gerekenler ile yönlendirmelerinizi rica ederiz. İşe başladıktan sonra engelli duruma geçen personellerin SGK işe giriş bildirgesini güncellememiz gerekiyor mu? İŞKUR’a işgücü çizelgesi dışında bir bilgi vermemiz gerekiyor mu? |
| CEVAP: Kişinin engelli statüsünde sayılabilmesi için;
Engelli raporu alması halinde; Engelli kontenjanından sayılma: Çalışan engelli kontenjanından bildirilebilir. Bunun için İŞKUR’a engelli kontenjanından sayılması adına bildirim yapılır. SGK engelli teşviki: Raporunu İŞKUR’a kaydettirdiğinde bu personel için engelli teşvikinden de yararlanılabilir. İşe giriş bildirgesinin güncellenmesine gerek bulunmuyor. Engelli konumuna geçtiği ay itibariyle 14857 Kanun türünden bildirilmeye başlar. Vergi indirimi: Engelli sağlık raporu ile bağlı bulunduğu iş yerinin vergi dairesine kağıt ortamında veya e-devlet üzerinden engelli vergi indirimi başvurusu gerçekleştirebilir. Çalışanın başvurusu vergi dairesi tarafından değerlendirilerek, işverene bir yazı ile iletilir. Bu yazının işverene iletilmesi ile birlikte çalışan engelli indiriminden yararlanmaya başlayabilir.
|
| |  | | Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Vergi kanunlarına göre verilmesi gereken muhtasar beyanname ile 5510 sayılı Kanun uyarınca gereğince gereken aylık prim ve hizmet belgesinin birleştirilerek, kesilen vergilerin matrahlarıyla birlikte sigortalının sigorta primleri ve kazançları toplamı ile prim ödeme gün sayılarının bildirilmesine ilişkin uygulamadır. Bu kapsamda; Vergi kanunlarına göre vergi kesintisi yapmak zorunda olanlar, bir ay içinde yaptıkları ödemeleri veya tahakkuk ettirdikleri kârlar ve iratlar ile bunlardan kestikleri vergileri, 5510 sayılı Kanunun 4.maddesinin (a) bendi kapsamında sigortalı sayılan kişileri (Ev hizmetlerinde çalışanlar sigortalılar hariç) bildirmekle yükümlü olanlar ile geçici 20. madde kapsamındaki sandıklar, sigortalıların cari aya ait prime esas kazanç ve hizmet bilgilerini içeren Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesini ertesi ayın 26. günü saat 23.59’a kadar yetkili vergi dairesine elektronik ortamda göndermek zorundadırlar.
5510 sayılı Kanunun 4.maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştırılan işyeri için;
|
| | |
|
|
|
|
|
