|
|
|
|
|
|
|
|
|
İnşaat Maliyet Endeksi, Nisan 2025
|
|
TÜİK’in 12.06.2025 tarihli verilerine göre, inşaat maliyet endeksi yıllık %22,69 arttı, aylık %1,67 arttı.
İnşaat maliyet endeksi, 2025 yılı Nisan ayında bir önceki aya göre %1,67 arttı, bir önceki yılın aynı ayına göre %22,69 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %2,01 arttı, işçilik endeksi %1,07 arttı. Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi %18,00 arttı, işçilik endeksi %31,82 arttı.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Sanayi Üretim Endeksi, Nisan 2025
|
|
TÜİK’in 12.06.2025 tarihli verilerine göre, sanayi üretimi yıllık %3,3 arttı.
Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2025 yılı Nisan ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %1,3 arttı, imalat sanayi sektörü endeksi %3,0 arttı ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %8,8 arttı.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 Temmuz 2025’te Emekli ve Memur Zamları Netleşiyor: 3 Senaryo Gündemde
|
|
Temmuz ayı yaklaşırken, memur ve emekli maaşlarına yapılacak zam oranı merak konusu olmaya başladı. TÜİK verilerine göre yılın ilk 5 ayındaki enflasyon oranı %15,09 olarak açıklandı. Haziran enflasyonunun da eklenmesiyle zam oranı kesinleşecek.
Memurlar için zam beklentisi:
- Ocak 2025’te %11,54 zam alan memurlar, ilk 5 ayda %8,57 enflasyon farkını şimdiden hak etti.
- Temmuz’da uygulanacak %5 toplu sözleşme zammıyla birlikte memur zammının %14’ün üzerinde olması bekleniyor.
SSK ve Bağ-Kur emeklileri için 3 senaryo:
- Haziran enflasyonu %1 olursa: Zam oranı %16,24
- Enflasyon %1,5 olursa: Zam oranı %16,81
- Enflasyon %2 olursa: Zam oranı %17,4
Memur ve memur emeklileri için 3 senaryo:
- Haziran enflasyon %1 olursa: Zam oranı %15,14
- Enflasyon %1,5 olursa: Zam oranı %15,71
- Enflasyon %2 olursa: Zam oranı %16,28
Sonuç olarak, 3 Temmuz’da açıklanacak haziran enflasyonu, zam oranlarını belirleyecek ve milyonlarca kişi için maaşlar yeniden şekillenecek.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2025’in İlk 5 Ayında Konkordato Başvuruları %97 Arttı
|
|
2025’in ilk beş ayında konkordato taleplerinde ciddi artış yaşandı. Mahkemelerce verilen geçici mühlet kararı sayısı geçen yılın aynı dönemine göre %97 artarak 967’ye ulaştı. En riskli sektör tekstil olurken, onu inşaat, metal ürün imalatı, mobilya ve plastik sanayi izledi. Kesin mühlet kararları %242, konkordato reddi kararları %98, iflas kararları ise %75 oranında arttı.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Organize Sanayi Bölgelerinde Yangın Güvenliği Alarm Veriyor
|
|
Türkiye’de faaliyet gösteren 292 organize sanayi bölgesinin (OSB) yalnızca 74’ünde itfaiye birimi bulunuyor. Kalan 218 OSB’de trilyonluk yatırımlarla kurulan sanayi tesislerinde yangına anında müdahale imkânı yok. Yangınlara genellikle ilçe belediyelerinin ekipleri müdahale ediyor; bu durum gecikmeye ve yangının büyümesine neden oluyor. OSB mevzuatı itfaiye kurmayı zorunlu kılmadığı için, yüksek maliyet gerekçesiyle birçok OSB kendi itfaiyesini kurmaktan kaçınıyor.
2024’te 720 endüstriyel yangın ve patlama meydana gelirken, 29 işçi yaşamını yitirdi, 138 işçi yaralandı. Yangınların en sık görüldüğü sektörler arasında tekstil, ağaç-kağıt-mobilya ve metal yer alıyor. Yangınların %21’i depolarda, %32’si üretim ve baca bölümlerinde çıkıyor. Özellikle geri dönüşüm tesislerinde yangın riski çok yüksek.
Bazı OSB’ler bina inşa ederek veya ortak teşkilatlar kurarak belediyelerle iş birliği yapıyor. Ancak sistemli ve yaygın bir çözüm mevcut değil. Yangınla mücadelede kullanılan kaynaklar genellikle tek olay için organize edildiğinden, deprem gibi çoklu kriz senaryolarında yetersizlik yaşanabileceği uyarısı yapılıyor.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
İngiltere’nin Dev Şirketi Capita, İşe Alımda Yapay Zeka Çağını Başlatıyor
|
|
İngiltere merkezli dış kaynak şirketi Capita, Salesforce ile iş birliği yaparak yapay zeka destekli işe alım sistemini bu yaz devreye alacağını açıkladı. Yeni sistem, işe alım sürelerini haftalardan saatlere indirerek yüksek hacimli personel alımlarında ciddi zaman kazancı sağlayacak.
Capita CEO’su Adolfo Hernandez, her yıl yaklaşık 10.000 geçici çalışanın işe alındığını ve AI sayesinde işe alım uzmanlarının daha nitelikli adaylara odaklanabileceğini belirtti. Agentforce AI adlı sistem, iş tanımından kısa listeye kadar olan süreci otomatikleştirerek personel seçimini hızlandırıyor.
Capita, İngiltere’de Agentforce AI’yı işe alım sürecinde kullanan ilk büyük işletme olarak öne çıkıyor.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
İngiltere’de “Yaşam İzni” Uygulaması Yaygınlaşıyor
|
|
Geleneksel yıllık izinlerin dinlenme amacıyla kullanılmasını teşvik etmek isteyen işverenler, çalışanların taşınma, evcil hayvan edinme, sınav hazırlığı gibi “yaşam olayları” için ayrı bir izin hakkı sunmaya başladı. “Yaşam İzni” adı verilen bu uygulama, çalışanların kişisel yükümlülüklerini işten izin almadan yerine getirebilmesini hedefliyor.
- Molson Coors, yılda 2 haftalık ücretli yaşam izni sunuyor.
- Clarion Housing Group, önemli kişisel durumlar için 5 günlük ücretli yaşam etkinliği izni veriyor.
İşverenlere, bu izinlerin yasal haklarla çakışmaması için net politikalar oluşturmaları, çalışanlarla doğru iletişim kurmaları ve kapsamı açıkça belirlemeleri öneriliyor. Yaşam izni, tüm işverenler için uygun olmasa da, mevcut izin politikalarının netleştirilmesi ve çalışanlara esnek destek sunulması, bağlılık ve memnuniyet açısından önemli görülüyor.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Fransa’da Ücret Artışları ve İş Gücü Kıtlığı İlişkisi Tartışılıyor
|
|
3 Haziran’da Paris’te düzenlenen Les Rencontres RH (İK Toplantıları) kapsamında bir araya gelen insan kaynakları yöneticileri, maaş artışlarının Fransa’daki beceri eksikliklerine çözüm olup olamayacağını tartıştı. Toplantıya, Fransa Çalışma Bakanlığı’nın 2025 için yayımladığı “kıtlık meslekleri” listesi damga vurdu. Ekonomist François-Xavier Devetter, kıtlıkların üç boyutunu özetledi:
- Artan iş ilanları: 2013’te 200.000 olan ilan sayısı, 2025’te 450.000’e yükseldi (yarısı otelcilik, restoran ve perakende sektöründe).
- Yetersiz arz: Özellikle inşaat ve sağlık sektörlerinde açık çok fazla. Bilgisayar mühendisleri ve doktorlar gibi mesleklerde eğitim yetersizliği dikkat çekerken, ev yardımcısı, temizlikçi ve çocuk bakıcısı gibi mesleklerde ise düşük ücretler başlıca sorun.
- İşe alım zorlukları: 2020’de “çok rahat” kabul edilen meslekler artık cazibesini yitirmiş durumda; örneğin temizlik personeli gibi pozisyonlarda başlıca neden düşük maaş.
Özellikle vasıfsız olarak algılanan ve çoğunlukla yarı zamanlı olan bu işlerde, maaşlar işverenler arası rekabetle değil, sektörel anlaşmalarla belirleniyor. Bu nedenle ücret artışları, işgücü açığını kapatmada sınırlı etkiye sahip görülüyor.
Toplantının genel sonucu: Ücret elbette önemli bir unsur, ancak pozisyonun anlamı ve koşulları da iş gücü çekmede kritik bir rol oynuyor.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yeşil Ama Adil Değil: Moda Markaları İklim Hedeflerinde İşçileri Unutuyor
|
|
Haziran 2025’te yayımlanan bu yeni BHRRC raporu, iklim stratejileri bağlamında hazır giyim sektöründe çalışan işçilerin haklarının nasıl göz ardı edildiğini detaylı biçimde ortaya koyuyor. 65 moda markasının kamuya açık politikaları incelenirken, Bangladeş ve Kamboçya’daki saha görüşmeleriyle işçilerin sesi de analiz sürecine dahil ediliyor.
Moda markaları iklim kriziyle mücadele kapsamında emisyon azaltımı, yenilenebilir enerjiye geçiş ve yeşil fabrika hedefleri açıklıyor. Ancak bu “yeşil dönüşüm” sürecinde, küresel tedarik zincirlerinin merkezinde yer alan hazır giyim işçileri sürecin dışında bırakılıyor.
📉Bulgular:
BHRRC tarafından yayımlanan rapor, 65 büyük moda markasının iklim stratejilerinde işçi hakları ve temsiline yeterince yer vermediğini ortaya koyuyor. Rapor;
- Bangladeş ve Kamboçya’da işçilerle yapılan görüşmelere,
- Şirketlerin kamuya açık sosyal ve çevresel politikalarının analizine dayanıyor.
⚠️Sorunlar:
- Aşırı sıcaklık, sel ve iklim kaynaklı ücret istikrarsızlığı gibi sorunlara rağmen işçiler, adil geçiş sürecine dahil edilmiyor.
- Bu durum, karbon nötr hedeflerle eşitsizliği derinleştirme riski taşıyor.
✅Çözüm Önerileri:
- Şirketlerin, iklim politikalarını oluştururken işçiler ve sendikalarla ortaklık kurmaları,
- Geçiş süreçlerinde işçilerin sesiyle şekillenen karar mekanizmaları geliştirmeleri tavsiye ediliyor.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Çocuk İşçiliği – Küresel Tahminler 2024 (ILO & UNICEF)
|
|
ILO ve UNICEF’in birlikte hazırladığı “Çocuk İşçiliği: Küresel Tahminler 2024” başlıklı rapor, çocuk işçiliğiyle mücadelede son yıllarda sağlanan ilerlemeleri ortaya koyarken, dünya genelinde milyonlarca çocuğun hâlâ tehlikeli koşullarda çalıştırıldığını ve 2025 hedeflerine ulaşmak için mevcut çabaların yetersiz kaldığını vurguluyor.
1. Genel Bulgular
- 2024 itibarıyla dünya genelinde yaklaşık 138 milyon çocuk çocuk işçiliği kapsamında çalışmaktadır.
- Bu çocukların 54 milyonu, sağlık, güvenlik ve gelişim açısından riskli olan tehlikeli işlerde görev almaktadır.
- 2020–2024 döneminde, çocuk işçi sayısı 22 milyon azalarak olumlu bir eğilim göstermiştir. Ancak bu gelişme, 2025’e kadar çocuk işçiliğini sona erdirme hedefini yakalamak için yetersizdir.
2. Sektörel Dağılım
- Tarım sektörü %61 ile çocuk işçiliğinin en yoğun olduğu alandır.
- Hizmet sektörü (ev işleri, sokak satıcılığı vb.) %27,
- Sanayi (madencilik, imalat) %13 oranındadır.
3. Bölgesel Dağılım ve Değişim
- Asya-Pasifik: Çocuk işçiliği oranı %5,6’dan %3,1’e düştü (49 milyondan 28 milyona).
- Latin Amerika & Karayipler: %8 oranında düşüş ve toplamda %11 azalma sağlandı.
- Sahraaltı Afrika: Yaklaşık 87 milyon çocuk ile küresel toplamın üçte ikisi burada. Oran %23,9’dan %21,5’e düşse de mutlak sayı sabit kaldı (nüfus artışı nedeniyle).
4. Toplumsal ve Cinsiyet Açısından Bulgular
- Erkek çocukların çocuk işçiliğine katılma olasılığı genelde daha yüksek.
- Ancak haftada 21 saatten fazla ev işi dahil edildiğinde kız çocuklarının yükü öne çıkmaktadır.
5. Politika Önerileri ve Hedefler
ILO ve UNICEF’in hükümetlere çağrıları:
- Sosyal koruma sistemlerine yatırım yapılmalı (özellikle evrensel çocuk yardımları).
- Çocuk koruma mekanizmaları güçlendirilmeli; en kötü biçimleriyle mücadeleye odaklanılmalı.
- Ücretsiz ve kaliteli eğitime evrensel erişim sağlanmalı.
- İnsana yakışır iş olanakları genişletilmeli, işçilerin örgütlenme hakları desteklenmeli.
- Yasal düzenlemeler uygulanmalı, tedarik zincirleri çocuklardan arındırılmalı.
6. Tehlikeler ve Finansman Uyarısı
- Eğitim ve sosyal koruma gibi temel alanlardaki küresel finansman kesintileri, elde edilen kazanımları geri götürme riski taşıyor.
- Veri toplama eksiklikleri, çocuk işçiliğinin tespit edilmesini ve çözüm geliştirilmesini engelleyebilir.
Sonuç
- 2000–2024 arasında çocuk işçiliği küresel olarak %44 azalsa da, mevcut ilerleme hızıyla 2025 hedefi tutturulamayacak.
- Hedefe ulaşmak için mevcut ilerleme hızı 11 kat artırılmalı.
|
|
|
|
|
YASAL DÜZENLEMELER VE YARGI KARARLARI
|
|
|
|
|
|
Yıllık 270 Saati Aşan Fazla Mesai Haklı Fesih Sebebi Sayılır mı?
|
|
Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında, fazla çalışma süresinin yıllık 270 saatten fazla olmayacağı kuralının emredici şekilde düzenlendiği, bu çalışmanın karşılığının ödenip ödenmemesinden bağımsız olarak işçinin korunmasının gerektiği, direnme kararının yerinde olduğu ve miktar incelemesi yapılmak üzere dosyanın Özel Daireye gönderilmesi gerektiği görüşü ileri sürülmüş ise de, bu görüş Kurul çoğunluğu tarafından benimsenmemiştir.
Hukuk Genel Kurulu, E. 2021/211, K. 2022/1228
|
|
|
|
|
Fransa Mahkemesi: Sözleşme Devri Eski İşverenin Kayıt Dışı Çalışma Sorumluluğunu Ortadan Kaldırmaz
|
|
Fransa Temyiz Mahkemesi, sözleşmeyle devredilen çalışanlarla ilgili önemli bir karar verdi. Karara göre, devredilen temizlik sözleşmesinin yeni sahibi olan işverenle yapılan iş sözleşmesinde, önceki işverene ait yükümlülüklerin (fazla mesai ücretleri, kayıt dışı çalışma kaynaklı haklar gibi) devralınmadığı ve önceki işverenle olan iş ilişkisinin sona ermiş sayıldığı belirtildi.
Fransız İş Kanunu’nun L. 8223-1 maddesi kapsamında, bir işverenin kayıt dışı çalıştırdığı bir çalışan, iş ilişkisinin sona ermesi durumunda altı aylık ücrete eşdeğer tazminat alma hakkına sahiptir. Uygulanan toplu iş sözleşmesindeki değişiklikler, yeni işverenin, eski işverenin yükümlülüklerini devralmasını zorunlu kılmamaktadır.
Bu bağlamda mahkeme, çalışanların yeni işverene geçişiyle birlikte önceki iş ilişkisinin sona erdiğine ve eski işverenin kayıt dışı çalıştırma nedeniyle sorumluluğunun devam ettiğine hükmetti. Temyiz Mahkemesi, bu nedenle eski işverene kayıt dışı çalışma tazminatına hükmetti ve kararın işsizlik sigortası delegasyonu AGS CGEA’ya karşı uygulanabilir olduğuna karar verdi.
|
|
|
|
|
GÜNÜN SORUSU VE BİLGİLERİ
|
|
|
|
|
|
|
SORU: Askerlik nedeniyle ücretsiz izin kullanan belirli süreli çalışanın sözleşme süresi nasıl etkilenir? 11 aylık belirli süreli sözleşmeyle çalışan kişi, askerlik nedeniyle 1 ay ücretsiz izin kullanmıştır. Bu durumda sözleşme süresi uzar mı? Süre uzatımı ve sözleşme yenileme aynı ek protokolle yapılabilir mi?
|
|
CEVAP: Aslında sözleşme 11 ayın dolacağı tarihte sona erecek, ancak ücretsiz izin sebebiyle, buradaki 1 aylık kayıp süre için sözleşme uzatım protokolü yapılabilir. Tabi belirttiğimiz husus, sözleşmenin gerçekten baştan itibaren 11 ay olmasını gerektirir, yani belirli süreli olmasını gerektirir bir durumun varlığı halinde geçerli olur.
Örneğin bir geçiş süreciniz var ve bu kişi bu geçişi yönetmek için işe alındı ve işin de 11 ayda biteceğini öngörüyoruz. İşte bu durumda, o proje de bitmediyse, kayıp 1 ay için uzatılabilir.
Ancak ortada bir gerekçemiz yoksa, sadece iç prosedür gereği 11 ay yaptıysak, sözleşme baştan itibaren de belirsiz süreli sayılacağından, tekrar uzatılması riski daha da arttıracaktır.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Çalışma süresinden sayılan haller nelerdir?
Aşağıdaki süreler işçinin günlük çalışma sürelerinden sayılır:
- Madenlerde, taşocaklarında yahut her ne şekilde olursa olsun yeraltında veya su altında çalışılacak işlerde işçilerin kuyulara, dehlizlere veya asıl çalışma yerlerine inmeleri veya girmeleri ve bu yerlerden çıkmaları için gereken süreler.
- İşçilerin işveren tarafından işyerlerinden başka bir yerde çalıştırılmak üzere gönderilmeleri halinde yolda geçen süreler.
- İşçinin işinde ve her an iş görmeye hazır bir halde bulunmakla beraber çalıştırılmaksızın ve çıkacak işi bekleyerek boş geçirdiği süreler.
- İşçinin işveren tarafından başka bir yere gönderilmesi veya işveren evinde veya bürosunda yahut işverenle ilgili herhangi bir yerde meşgul edilmesi suretiyle asıl işin yapmaksızın geçirdiği süreler.
- Çocuk emziren kadın işçilerin çocuklarına süt vermeleri için belirtilecek süreler.
- Demiryolları, karayolları ve köprülerin yapılması, korunması ya da onarım ve tadili gibi, işçilerin yerleşim yerlerinden uzak bir mesafede bulunan işyerlerine hep birlikte getirilip götürülmeleri gereken her türlü işlerde bunların toplu ve düzenli bir şekilde götürülüp getirilmeleri esnasında geçen süreler.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
