|
|
|
|
TÜİK İşgücü İstatistikleri – 2025 Yılı I. Çeyrek (Ocak–Mart)*
|
|
TÜİK’in 16.05.2025 tarihli Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre; 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2025 yılı I. çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre 183 bin kişi azalarak 2 milyon 884 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,4 puanlık azalış ile %8,2 seviyesinde gerçekleşti. İşsizlik oranı erkeklerde %6,6, kadınlarda %11,2 olarak tahmin edildi.
|
|
|
|
|
SGK 2024 Kayıt Dışı İstihdam Denetimleri
|
|
SGK, 2024 yılında yürüttüğü denetimlerde 19.809 kayıt dışı işyeri ve 141.462 kayıt dışı çalışan tespit etti. Denetimler sonucunda kayıtlı çalışan sayısı 966 binin biraz üzerinde; bu da kayıtlı çalışanların yaklaşık %14’ünün kayıtsız olduğunu gösteriyor.
SGK, kayıt dışı istihdam nedeniyle 2 milyar TL’den fazla idari para cezası kesti. Ayrıca 1.8 milyar TL işçi alacağı ve 710 milyon TL kamu alacağı tahsil edildi.
SGK hem işverenleri hem çalışanları uyarıyor. Özellikle sahte sigortalılık (örneğin doğum ödeneği veya ölüm maaşı için) gibi durumlarda takibe alınıyor.
İşveren Açısından Sonuçlar:
- Tespit durumunda geçmişe dönük primler ve cezalar (kişi başı 52.000 – 130.000 TL) uygulanıyor.
- Devlet teşviklerinden bir yıl süreyle yararlanamama yaptırımı uygulanıyor. Geçmiş teşvikler de faiziyle geri alınıyor.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kazaları ve Olayları Araştırma El Kitabı*
|
|
ÇSGB İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, “Kazaları ve Olayları Araştırma El Kitabı” Yayımladı.
İş kazalarının önlenmesinde, meydana gelen kazaların araştırılması, kök nedenlerinin belirlenmesi, analiz edilmesi, raporlanması ve gerekli önlemlerin alınması büyük önem taşımaktadır.
Bu kapsamda, HSE tarafından yayımlanan “HSG245, Investigating Accidents and Incidents” adlı doküman, işverenler ile iş sağlığı ve güvenliği profesyonellerine olayları (iş kazaları ve ramak kala) araştırmalarına rehberlik etmesi amacıyla İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünce Türkçeye çevrilmiş ve yayımlanmıştır.
Erişim İçin:
www.csgb.gov.tr/isggm → Yayınlar → İSG Olay Analizi Dokümanları
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Motokuryelere Kayıt Zorunluluğu ve Kadın Şoföre Teşvik Getiren Yeni Yönetmelik Resmî Gazete’de Yayımlandı*
|
|
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nde yaptığı değişiklikle motokuryelik faaliyetlerini kayıt altına aldı ve kadın şoför istihdamını teşvik eden düzenlemeleri yürürlüğe koydu.
Motokuryelere İlişkin Yeni Düzenlemeler:
- P1 Yetki Belgesi alma zorunluluğu getirildi.
- Suça karışmış ve hüküm giymiş kişiler kurye olarak çalışamayacak.
- Kuryelerin yeleklerinde “KURYE” ibaresi ve çalıştıkları firmanın U-Net numarası yer alacak.
- Firmalar, çalıştırdıkları her kuryeyi Bakanlığa bildirmek zorunda olacak.
Teşvikler:
- En fazla 3 taşıtla faaliyet gösterenlere %85 yetki belgesi indirimi,
- İlk 6 ay içinde başvuranlara %95 indirim,
- 15 yaşına kadar olan araçlar yetki belgesine kaydedilebilecek,
- Kurye Faaliyet Belgesi, şoför olmayan teslimat personeli için zorunlu olacak.
Ek Kurallar:
- Teslimi mümkün olmayan adreslere gönderi kabulü yasak.
- Taşıma süresi için taahhüt verilemeyecek.
- Teslimat, alıcının talebiyle kontrol edilebilecek.
- Temassız teslimat, üçüncü kişilere teslim gibi esnek uygulamalar mümkün olacak.
Kadın Şoför Teşviki:
- Her kadın şoför için taşıt kartı ücretinde %95 indirim uygulanacak:
- Ücret 3.019 TL’den 150 TL’ye düşecek.
- Filosunun son bir yılda %10’unu kadın şoförlerden oluşturan firmaların yetki belgeleri 3 ay süreyle ücretsiz uzatılacak.
- Bu adımlar hem kayıt dışılığı önlemeyi hem de kadın istihdamını artırmayı amaçlıyor.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Türkiye’de Her 4 Gençten 1’i Boşta: Ne Eğitimde Ne İşte
|
|
TÜİK verilerine göre, 2024 yılında Türkiye’deki 15-24 yaş arası genç nüfusun %22,9’u ne eğitimde ne de istihdamda (NEET) yer alıyor. Bu oran 2023’te %22,5’ti; dolayısıyla gençler arasında bu grupta hafif bir artış yaşandığı görülüyor. Cinsiyete göre bakıldığında, erkek gençlerde NEET oranı 2024’te %16,2 iken, kadınlarda bu oran %30,1’e yükseldi. Bu durum, özellikle genç kadınlar arasında eğitim ve iş hayatına katılımda ciddi yapısal sorunlar olduğunu ortaya koyuyor. NEET gençlerin oranının yüksekliği, hem iş gücü piyasası hem de sosyal bütünleşme açısından kritik bir gösterge niteliğindedir.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
SAP, Kadın Kotasından Geri Adım Attı: Eleştiriler Yükseliyor
|
|
Almanya merkezli yazılım devi SAP, ABD’deki yasal baskılar nedeniyle küresel kadın yönetici kotası hedefinden vazgeçtiğini açıkladı. Şirket, artık %40 kadın istihdamı hedefini sürdürmeyecek ve ABD’yi kapsayan kadın kotasını uygulamayacak. Bu karar, Trump yönetiminin çeşitlilik programlarına karşı aldığı tutum doğrultusunda alındı.
SAP, çeşitliliği savunmaya devam ettiğini belirtse de karar, hem siyasiler hem de kamuoyunda yoğun eleştiri topladı. Sivil toplum örgütleri anlayış gösterse de, eşit temsil taahhüdünün korunması gerektiğini vurguladı. SAP’nin kadın yönetici oranı hâlen Almanya ortalamasının altında kalıyor.
|
|
|
|
|
İşveren, Kalıcı Engellilikte Önce Uyum Seçeneğini Gözetecek
|
|
İspanya’da 1 Mayıs 2025 itibarıyla yürürlüğe giren yeni düzenleme ile kalıcı engellilik, iş sözleşmesinin otomatik fesih nedeni olmaktan çıkarılmıştır. İşçi Tüzüğü’nün 49. maddesinde yapılan değişiklik, Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın (ABAD) içtihadına uyum amacı taşımakta ve işverenin sözleşmeyi sona erdirmeden önce “makul düzenleme” yapma yükümlülüğünü ön koşul haline getirmektedir.
Artık bir işçinin kalıcı engellilik yaşaması durumunda işveren;
- Çalışma koşullarının işçiye uygun hale getirilmesinin orantısız bir yük oluşturduğu kanıtlamalı,
- Uygun bir açık pozisyonun bulunmadığını göstermeli ya da
- Uygun pozisyon önerilmişse, işçinin bu teklifi reddetmiş olması gerekmektedir.
Özellikle 25’ten az çalışanı olan küçük işletmelerde, çalışma koşullarının işçiye uygun hale getirilmesinin maliyeti belirli sınırları aştığında yük orantısız sayılır. Bu sınırlar, ya işçinin altı aylık maaşına ya da haksız fesih halinde ödenecek tazminata eşit olan tutar esas alınarak belirlenir. Diğer işletmelerde ise uyarlama maliyeti şirketin büyüklüğü, kaynakları ve ekonomik durumu dikkate alınarak değerlendirilir.
Yeni sistemde, işçi kalıcı engellilik kararının bildirilmesinden itibaren 10 gün içinde işine devam etmek istediğini yazılı olarak bildirmeli, işveren ise 3 ay içinde makul uyarlamaları yapmak veya uygun iş teklifinde bulunmak zorundadır. Bu sürede iş ilişkisi askıya alınmış sayılır. İşveren, makul düzenlemelerin yapılamayacağını veya uygun pozisyon bulunmadığını ispatlarsa, gerekçeli yazılı bildirimle sözleşmeyi feshedebilir.
Ayrıca, daimi maluliyet aylığı, işçinin yeniden istihdam edilmesi durumunda askıya alınabilecek; bu da sosyal güvenlik ve iş güvencesi açısından yeni tartışmalar doğurabilecek bir alan olarak dikkat çekmektedir.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Michael Page 2025 Yetenek Trendleri Raporu – Birleşik Krallık
|
|
Michael Page’in 2025 Yetenek Trendleri Raporu, Birleşik Krallık’ta çalışan beklentileri ile işveren uygulamaları arasındaki uyumsuzluğu ortaya koydu. İşsizlik artmasına rağmen işverenlerin %40’ı işe alımda zorlanırken, çalışanların %47’si aktif iş arıyor ancak beklentilerine uymayan rolleri reddediyor.
Katılımcıların %45’i işlerinde daha fazla anlam ararken, %43’ü yöneticilerin işin gerekleri ile çalışan refahı arasında denge kuramadığını düşünüyor. Ücret memnuniyetsizliği de dikkat çekiyor: Çalışanların %31’i mevcut maaşından memnun değil, %46’sı ise ücretin yeni iş tercihlerinde en önemli kriter olduğunu belirtiyor.
Çalışanların %56’sı ofise zorunlu dönüş yaptığını bildirirken, %81’i iş-yaşam dengesini en öncelikli konu olarak görüyor. %47’si esnekliğin kaldırılması durumunda iş değiştirmeye açık.
Sadece %35’i işyerinde “gerçek benliklerini” yansıtabildiklerini söylerken, kişisel değerlerle örtüşen bir şirket kültürü arayanların oranı %43’e yükseldi.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Avrupa’da Çalışma Süresi ve Gelir Karşılaştırması
|
|
Kaynak: OECD & Eurostat verileri
Dönem: 2025 yılı güncel veriler
OECD ve Eurostat tarafından yayımlanan son rapora göre, Türkiye Avrupa’da en uzun haftalık ortalama çalışma süresine sahip ülke oldu. Ancak gelir düzeyi açısından bakıldığında Türkiye, aynı listede en düşük ortalama haftalık maaş veren ülkelerden biri konumunda.
En Çok Çalışan 10 Ülke (Haftalık Ortalama Çalışma Süresi ve Maaş)
- Türkiye– 43,1 saat / 218,25 €
- Sırbistan– 41,3 saat / 231,25 €
- Bosna Hersek– 41,2 saat / 192,5 €
- Yunanistan– 39,8 saat / 354,5 €
- Bulgaristan– 39 saat / 281,25 €
- Polonya– 38,9 saat / 376,25 €
- Romanya– 38,8 saat / 369,5 €
- Letonya– 38,3 saat / 463,25 €
- Litvanya– 38,3 saat / 566,25 €
- Güney Kıbrıs– 38 saat / 550,75 €
En Az Çalışan 10 Ülke (Haftalık Ortalama Çalışma Süresi ve Maaş)
- Hollanda– 32,1 saat / 1.157,25 €
- Norveç– 33,7 saat / 1.256,75 €
- Avusturya– 33,9 saat / 1.131 €
- Almanya– 33,9 saat / 1.062,5 €
- Danimarka– 33,9 saat / 1.408,5 €
- Belçika– 34,5 saat / 1.208 €
- Finlandiya– 34,9 saat / 1.008,25 €
- İrlanda– 35,1 saat / 1.222,5 €
- İsveç– 35,7 saat / 929,9 €
- Lüksemburg– 35,7 saat / 1.688,75 €
Türkiye’nin Konumu:
- En uzun çalışan ülke: Türkiye – 43,1 saat
- Ortalama haftalık maaş: 218,25 €
- Avrupa ortalamasına kıyasla:
- Çalışma süresi yüksek,
- Maaş seviyesi oldukça düşük.
Türkiye, Avrupa’da en uzun mesai yapan ülke olurken, kazanç düzeyi açısından son sıralarda yer aldı. Bu çarpıcı tablo, iş gücü verimliliği, yaşam kalitesi ve ücret politikalarının yeniden değerlendirilmesi gerektiğine işaret ediyor. Özellikle kısa çalışma sürelerine rağmen yüksek kazanç elde eden Batı Avrupa ülkeleriyle kıyaslandığında, Türkiye’deki emek–kazanç dengesi oldukça zayıf görünüyor.
|
|
|
YASAL DÜZENLEMELER VE YARGI KARARLARI
|
|
|
|
Topuklu Ayakkabı ile Merdivenden Düşülmesi İş Kazası Sayıldı
|
|
Yargıtay Hukuku Genel Kurulu, banka şubesinde çalışan işçi kadının mesai saatleri içerisinde giydiği topuklu ayakkabı ve bol paçalı pantolon nedeniyle merdivenden düşmesini iş kazası olarak değerlendirdi. Karar, çalışanın giydiği kıyafetlerin, işverenin “İş Kıyafeti Uygulama Esasları”na uygun olduğu ve bu nedenle çalışanın ağır kusurlu sayılmayacağına dayandırıldı.
- Çalışanın giyim kuşamı nedeniyle oluşan kazalardan da işveren sorumlu olabilir.
- İş Kıyafeti Uygulama Esasları gibi işyeri düzenlemeleri önemlidir. İşverenin talimatı gibi değerlendirilir.
Hukuk Genel Kurulu, E. 2016/1912, K. 2019/1235, T. 28.11.2019
|
|
|
Alman Federal İş Mahkemesi, Rekabet Yasağı Tazminatında Sanal Hisse Senedi Seçeneği Kararı
|
|
Federal İş Mahkemesi (BAG), 27 Mart 2025 tarihli kararında, çalışanlara verilen sanal hisse senedi seçeneğinin, yalnızca iş ilişkisi devam ederken kullanılması durumunda rekabet yasağı tazminatına dahil edileceğine hükmetti. İş sözleşmesi sona erdikten sonra kullanılan opsiyonlardan doğan ödemeler ise tazminat hesabına dahil edilmeyecek.
Kararda, mevcut iş ilişkisi sırasında kullanılan sanal hisse opsiyonlarının, HGB Madde 74 ve 74b uyarınca değişken ücret kapsamına girerek, tıpkı sabit maaş veya prim gibi rekabet yasağı tazminatına dahil edilmesi gerektiği belirtildi. Ancak iş sözleşmesi sona erdikten sonra kullanılan haklardan elde edilen kazançların dikkate alınmayacağı vurgulandı.
Mahkeme, işverenlere sözleşme sonrası rekabet yasağı düzenlemelerinde sanal hisse senedi programlarının etkilerini dikkate almaları, tazminat dengelerini düzenli olarak gözden geçirmeleri ve opsiyon kullanımı süreçlerini açık şekilde belgelemeleri yönünde pratik tavsiyelerde bulundu.
|
|
|
GÜNÜN SORUSU VE BİLGİLERİ
|
|
|
|
|
SORU: İşe iade sonucu kıdem + fazla mesai + yıllık izin gibi alacakların üzerine eklenen faiz tutarından da vergi ve SGK kesintisi yapılır mı? Ek olarak fazla mesai ve yıllık izin alacakları ücret olarak kabul edilip, boşta geçen sürenin son ayında SGK primine tabi olmalı mıdır?
|
|
CEVAP: İşe iade sonrasında, yeni bir izin kıdemi ya da kıdem tazminatı farkı çıkabilir ancak ödemesi çıkmaz.
Eğer sadece işe iade ise, fazla mesai olmayacaktır. İzin için vergi farkını ödeme ayına, SGK’sını da boşta geçen sürenin son ayına eklenmesi gerekir.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Esnek Yan Haklar
Esnek yan haklar, çalışanların bireysel ihtiyaç ve tercihlerine göre şekillendirilebilen, maaş dışı ek faydaları ifade eder. Bu uygulamalar, hem çalışan memnuniyetini artırmakta hem de işverenlere rekabet avantajı sağlamaktadır.
- Çalışanların %70’i, esnek yan haklar sayesinde iş yerinde daha bağlı hissettiğini belirtmektedir.
- İşverenlerin %76’sı, yan haklar stratejisinin tüm çalışanların ihtiyaçlarını karşılaması gerektiğine inanmaktadır.
- 25-34 yaş arası çalışanların %70’i, kişiselleştirilebilir yan hak paketlerinin motivasyonlarını artıracağını ifade etmektedir.
Çalışanlar İçin:
- Bireysel İhtiyaçlara Uygunluk: Çalışanlar, kendi önceliklerine göre yan hakları seçebilir, bu da iş-yaşam dengesini destekler.
- Artan Motivasyon ve Bağlılık: Kendilerine değer verildiğini hisseden çalışanlar, işlerine daha bağlı ve motive olur.
- Gelişim ve Refah: Eğitim destekleri, sağlık hizmetleri gibi yan haklar, çalışanların kişisel ve profesyonel gelişimine katkı sağlar.
İşverenler İçin:
- Yetenek Çekimi ve Elde Tutma: Esnek yan haklar sunan şirketler, yetenekli çalışanları çekme ve elde tutmada avantaj sağlar.
- Verimlilik Artışı: Memnun ve motive çalışanlar, daha yüksek performans sergiler.
- Maliyet Etkinliği: Esnek yan haklar, çalışan memnuniyetini artırırken, maaş artışları gibi doğrudan maliyetleri azaltabilir.
Uygulama Örnekleri
- Sağlık ve Refah: Özel sağlık sigortası, psikolojik destek programları, spor salonu üyelikleri.
- Finansal Destek: Yemek kartları, ulaşım yardımları, bireysel emeklilik katkıları.
- Gelişim Fırsatları: Eğitim bütçeleri, online kurslar, sertifika programları.
- Esnek Çalışma: Uzaktan çalışma imkanı, esnek çalışma saatleri, ek izin günleri.
FlexTula, bu yeni bakış açısının stratejik çözüm ortağıdır:
🔸 Kurumunuza özel esnek yan hak sistemleri oluşturur.
🔸 Her çalışanın ihtiyacına uygun çözümler sunar.
🔸 Bu sayede çalışan deneyimi bir “iyilik halinden” çıkar, doğrudan performansa entegre olur.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|