|
|
|
|
|
|
|
|
|
Hizmet Üretici Fiyat Endeksi, Mart 2025
|
|
TÜİK’in 30.04.2025 tarihli verilerine göre, Hizmet Üretici Fiyat Endeksi (H-ÜFE) yıllık %37,94 arttı, aylık %2,25 arttı.
H-ÜFE 2025 yılı Mart ayında bir önceki aya göre %2,25 artış, bir önceki yılın Aralık ayına göre %13,78 artış, bir önceki yılın aynı ayına göre %37,94 artış ve on iki aylık ortalamalara göre %55,70 artış gösterdi.
|
|
|
|
|
|
İşgücü İstatistikleri, Mart 2025
|
|
TÜİK’in 29.04.2025 tarihli verilerine göre, mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı %7,9 seviyesinde gerçekleşti.
Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre; 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2025 yılı Mart ayında bir önceki aya göre 65 bin kişi azalarak 2 milyon 807 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,3 puan azalarak %7,9 seviyesinde gerçekleşti. İşsizlik oranı erkeklerde %6,5 iken kadınlarda %10,6 olarak tahmin edildi.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dış Ticaret İstatistikleri, Mart 2025
|
|
TÜİK’in 30.04.2025 tarihli verilerine göre, Mart ayında genel ticaret sistemine göre ihracat %3,4, ithalat %2,2 arttı.
Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle genel ticaret sistemi kapsamında üretilen geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2025 yılı Mart ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre %3,4 artarak 23 milyar 415milyon dolar, ithalat %2,2 artarak 30 milyar 610 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Ocak-Mart döneminde ihracat %2,5, ithalat %4,5 arttı.
Genel ticaret sistemine göre ihracat 2025 yılı Ocak-Mart döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %2,5 artarak 65 milyar 323 milyon dolar, ithalat %4,5 artarak 87 milyar 811 milyon dolar olarak gerçekleşti.
|
|
|
|
|
|
Ekonomik Güven Endeksi, Nisan 2025
|
|
TÜİK’in 29.04.2025 tarihli verilerine göre ekonomik güven endeksi 96,6 oldu.
Ekonomik güven endeksi Mart ayında 100,8 iken, Nisan ayında %4,2 oranında azalarak 96,6 değerini aldı.
Bir önceki aya göre Nisan ayında tüketici güven endeksi %2,3 oranında azalarak83,9 değerini, reel kesim (imalat sanayi) güven endeksi %2,3 oranında azalarak 100,8 değerini, hizmet sektörü güven endeksi %4,3 oranında azalarak 109,5 değerini, perakende ticaret sektörü güven endeksi %2,5 oranında azalarak 110,6 değerini, inşaat sektörü güven endeksi %4,2 oranında azalarak 85,1 değerini aldı.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Türk-İş Nisan 2025 Açlık-Yoksulluk Sınırı Araştırması
|
|
- Açlık Sınırı: Dört kişilik bir ailenin sağlıklı beslenmesi için gereken aylık gıda harcaması 24.035 TL oldu.
- Yoksulluk Sınırı: Gıda, barınma, ulaşım, eğitim, sağlık gibi temel ihtiyaçlar için gerekli toplam tutar 78.292 TL‘ye yükseldi.
- Bekâr Çalışan Yaşama Maliyeti: 31.617 TL olarak hesaplandı.
- Aylık Gıda Enflasyonu: %1,78
- Yıllık Gıda Enflasyonu: %51,58
- On iki Aylık Ortalama Artış: %35,60
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kurumlar Vergisi Beyannamesi ve e-Defter Sürelerinde Süre Uzatımı
|
|
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yayınlanan 188 No.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile 2024 hesap dönemine ilişkin Kurumlar Vergisi Beyannamelerinin verilme süreleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 5 Mayıs 2025 Pazartesi günü sonuna kadar uzatılmıştır.
Ayrıca, e-Defter uygulamasına dâhil olanlar tarafından 12 Mayıs 2025 (10Mayıs 2025 tarihinin resmi tatile rastlaması nedeniyle) ve 14 Mayıs 2025 günü sonuna kadar oluşturulması ve imzalanması gereken e-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma süresi ile aynı sürede Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gereken elektronik defter ve berat dosyalarının yüklenme süresi 16 Mayıs 2025 Cuma günü sonuna kadar uzatılmıştır.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
UPS, ABD Tarifelerinin Etkisiyle 20.000 Kişiyi İşten Çıkarıyor
|
|
UPS, Amazon’un teslimat hacmini %50 oranında azaltması ve ABD Başkanı Trump’ın uyguladığı yeni ticaret tarifeleri nedeniyle 20.000 çalışanı işten çıkaracağını ve 73 tesisi kapatacağını açıkladı.
Temel Nedenler:
- Amazon’un hacim düşüşü: UPS’in en büyük müşterisi olan Amazon, şirketten daha az gönderi talep etti.
- Ticaret politikaları: ABD’nin Çin’e yönelik gümrük tarifeleri Temu, Shein ve Amazon gibi e-ticaret devlerinin lojistik faaliyetlerini etkiliyor.
- Maliyet azaltımı: UPS, 2025 yılında 3,5 milyar dolarlık maliyet düşürmeyi hedefliyor.
Sendikal Gerilim: Teamsters sendikası, UPS’in toplu sözleşme yükümlülüklerine sadık kalmasını talep etti. Şirket, sözleşmeye bağlı kalacağını açıkladı.
Finansal Görünüm: UPS, Amazon kaynaklı düşüşün çoğunun zaten zarar ettiren operasyonlardan kaynaklandığını belirtti. Şirketin faaliyet marjı beklentisi %9,3 ile çift haneli hedeflerin altında kaldı.
Bu gelişme, küresel ticaretteki gerilimlerin büyük lojistik firmalar üzerindeki etkisini net biçimde ortaya koyuyor.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dünya Güvenlik ve Sağlık Günü 2025: Yapay Zeka ile İş Sağlığında Yeni Dönem
|
|
Bu yıl Dünya İş Sağlığı ve Güvenliği Günü kapsamında ILO, işyerlerinde yapay zekâ (YZ) ve dijital teknolojilerin sağlık ve güvenlik alanına etkisini inceleyen bir kampanya başlattı: “Yapay Zeka ve İş Yerinde Dijitalleşme ile Sağlık ve Güvenlikte Devrim”.
Yapay Zeka Neleri Değiştiriyor?
- Görevlerin otomatikleştirilmesi, izleme sistemleri ve veri analizi yoluyla risklerin erken tespiti sağlanıyor.
- Çalışma ortamının tasarımı, iş organizasyonu ve mesleki tehlike analizi dijital sistemlerle daha hassas hale geliyor.
- YZ, forklift gibi araçlarda çarpışma riskini önleyebilecek şekilde kullanılıyor.
Hukuki Uyum ve Eğitim
- YZ’nin kullanımı, Mesleki Risklerin Önlenmesine İlişkin 31/1995 sayılı Kanun kapsamında işveren yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde destekleyici bir unsur olarak görülüyor.
- Risk eğitimi içeriklerinin şirkete özel uyarlanması ve teknik personelin desteklenmesi açısından yapay zekâ etkili bir araç olabilir.
EAH Raporu ve Kampanyası
- Avrupa Güvenlik ve Sağlık Ajansı (EU-OSHA), “Dijital Çağda Güvenli ve Sağlıklı İş Yerleri 2023–2025” kampanyası kapsamında, YZ tabanlı izleme sistemlerini değerlendiren rehberler yayımladı.
- 2024 sonu raporunda; yaşlanan işgücü, çeşitlilik, uzaktan çalışma ve deneyimsiz çalışanlar gibi özel ihtiyaçlara dikkat çekilerek, yalnızca teknolojik çözümlerin yeterli olmadığı, iş sağlığı profesyonelleri ile çalışanların katılımının da kritik olduğu vurgulandı.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
İşgücü, Vergi Politikaları Ve Yeşil Dönüşüm Bağlamında Türkiye Ekonomisi: OECD 2025 Değerlendirmesi
|
|
Genel Görünüm ve Ekonomik Gidişat
- Büyüme Performansı: Türkiye, son on yılda OECD içinde en hızlı büyüyen ülkelerden biri olmuştur (%4,9 ortalama büyüme). İşgücü piyasasında ve sosyal göstergelerde ilerleme kaydedilmiştir.
- Sürdürülebilirlik Sorunları: Yüksek enflasyon, gelir eşitsizliği, düşük kadın istihdamı, göçmenlerin ve yaşlıların zayıf işgücü piyasası konumu gibi yapısal zorluklar devam etmektedir.
- Makroekonomik Politika: 2023 sonrası daha ihtiyatlı para ve maliye politikalarıyla ekonomik denge arayışı sürmektedir. Faiz artırımı ve bütçe konsolidasyonları bu yaklaşımı desteklemektedir.
Kadınların İşgücü Katılımı: Anahtar Büyüme Alanı
- Durum Tespiti: Kadınların işgücüne katılım oranı hâlâ düşük; işsizlik oranı erkeklerden yüksek.
- Temel Engeller:
- Ücretsiz bakım sorumluluklarının kadınlarda yoğunlaşması
- ECEC (erken çocukluk eğitimi ve bakım hizmetleri) altyapısının yetersizliği
- Katı işgücü düzenlemeleri ve istihdam biçimleri
- Evlilik sonrası kıdem tazminatı uygulaması
- Politika Önerileri:
- ECEC finansmanının artırılması (OECD ortalaması: %0,8 / Türkiye: %0,3)
- Devredilemez babalık izni uygulanması
- Çocukla ilgili vergi teşviklerinin getirilmesi
İklim Politikaları ve Yeşil Dönüşüm
- Emisyonlar Artıyor: Türkiye’nin sera gazı emisyonları düşük seviyelerde ancak hızla yükseliyor; 2038’e kadar artış bekleniyor.
- 2053 Net Sıfır Hedefi İçin Gerekli Adımlar:
- Karbon fiyatlandırması: Emisyon Ticareti Sistemi uygulanmalı
- Kömürden çıkış: Elektrik üretiminde kömüre bağımlılık azaltılmalı
- Ormancılık yönetimi: Orman yangınlarına karşı önlemler, karbon yutak alanlarının güçlendirilmesi
- İklim Yasası: Şubat 2025’te sunulan tasarı doğru yönde bir adımdır
Rekabetçilik ve İnovasyon Gündemi
- Orta Teknolojiye Bağımlılık: Türkiye hâlen orta düzeyde teknolojiye dayalı üretimde yoğunlaşmaktadır.
- Zorluklar:
- Düşük Ar-Ge çıktıları ve sınırlı teknoloji yayılımı
- Zayıf üniversite-sanayi işbirliği
- Kısıtlayıcı hizmet düzenlemeleri
- Reform Önerileri:
- Yükseköğretimle işgücü uyumunun artırılması
- Yaşam boyu öğrenmeye erişimin kolaylaştırılması
- İflas düzenlemelerinin sadeleştirilmesi
- Yabancı sermaye girişine kısıtlamaların gevşetilmesi
Kamu Maliyesi ve Vergi Reformu
- Mevcut Durum:
- Harcamalarda verimsizlik
- Gelir eşitsizliğini azaltmada etkisiz vergi sistemi
- Reform Alanları:
- KDV yapısının sadeleştirilmesi
- Gelir vergisi tabanının genişletilmesi
- Sosyal yardımların güçlendirilmesi
- Harcama gözden geçirme süreçlerinin şeffaflaştırılması
Politika Öncelikleri ve Özel Odak Alanları
- Kadın işgücüne katılımını artırmak
- Karbon emisyonlarının azaltımı ve kömürden çıkış
- Yüksek beceri ve inovasyona dayalı ekonomik modele geçiş
|
|
|
|
|
YASAL DÜZENLEMELER VE YARGI KARARLARI
|
|
|
|
|
|
Mahkeme: HGS Cezası İşçinin Ücretinden Kesilemez, Rıza Aranır
|
|
“Davacının ücretinden HGS cezalarının kesilerek eksik ödendiğini ileri sürdüğü, davalının, iş yerinde uygulanan araç tahsis yönetmeliğine uygun şekilde davacının kullanımında olan araca uygulanan cezaların kendisinden tahsil edildiğini beyan ettiği, 6098 Sayılı Borçlar Kanunu 407 ve 410. Maddelerine göre işçinin rızası olmadıkça işverenin işçiden olan alacağını ücret borcundan takas edemeyeceği, mahkeme ve icra kararı olmadıkça ücretinin haczedilemeyeceği, başkasına devir edilemeyeceği veya rehin edilemeyeceği hususlarının kabul edildiği, davacının rızası bulunmaksızın ücretinden yapılan kesintinin davacıya iade edilmesi gerektiğine dair mahkeme kararının dosya kapsamına uygun olduğu…”
İstanbul BAM 52. Hukuk Dairesi, E. 2022/100, K. 2024/1055, T. 05.06.2024
|
|
|
|
|
Hamileliğini Açıkladı, İşten Çıkarıldı: M&S’ye Karşı Açılan Davada İşçi Haklı Bulundu
|
|
Birleşik Krallık’ta Watford İş Mahkemesi, Marks & Spencer (M&S) tarafından hamile fırın işçisi Kayahan Kolan’ın haksız yere işten çıkarıldığına ve hamileliği nedeniyle ayrımcılığa uğradığına hükmetti. Davacı, ağır iş koşullarına ilişkin destek talebinde bulunduktan ve hamileliğini açıkladıktan sonra, herhangi bir yazılı bildirim ya da alternatif görev teklif edilmeden işten çıkarıldı. Mahkeme, işten çıkarmanın hamilelik beyanından sonra gerçekleştiğine dikkat çekerek otomatik haksız fesih ve hamilelik temelli ayrımcılık yapıldığına karar verdi. Tazminata ilişkin tutar daha sonra belirlenecek.
|
|
|
|
|
GÜNÜN SORUSU VE BİLGİLERİ
|
|
|
|
|
|
|
SORU: Beyaz yaka personellerimiz maktu ücretli çalışmaktadır. Bu durumda SGK raporlarında kesinti yapamıyoruz. Kesinti yaparsak tespiti halinde tahmini İPC ne kadar çıkmaktadır?
|
|
CEVAP: Maktu ücretli çalışanlarımız kural olarak istirahatli olsalar dahi, raporlu sürelerinde ücretlerini tam olarak alırlar.
Eğer bu ödenmezse;
- SGK tarafında ay başına 2 asgari ücret idari para cezası,
- Fark primlerin gecikme zammı ile tahsili,
- Çalışanların sözleşmesini haklı sebeple fesih hakkı,
- Ücretin eksik ödenmesinden dolayı çalışan başına 2.179 TL idari para cezası uygulanabilecektir.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
İşbaşı Eğitim Programları ve Mesleki Eğitim Kurslarına İlişkin Yeni Düzenlemeler
İmalat Sektörüne Yönelik Yeni Uygulamalar (31/12/2026’ya Kadar Başlatılacak Programlar İçin)
- İstihdam Taahhüdü:
- Katılımcıların en az %50’sinin, 60 günden az olmamak kaydıyla, program süresinin en az 1,5 katı kadar istihdam edilmesi zorunlu. (Önceki oran: %60 – program gününün 2 katı süreyle istihdam şartı)
- Özel Politika ve Uygulamalarda:
- En az %50 istihdam taahhüdü,
- 60 günden az olmamak kaydıyla, uygulama süresi kadar istihdam şartı.
- Yeniden Yararlanma Şartlarındaki Esneklik:
- Son1 yıl içinde düzenlenen programlara ilişkin istihdam yükümlülüğü kapsamında yer alan kişi sayısı kadar sigortalı sayısının artmış olması gerekliliği aranmayacak.
- Çalışan sayısında aritmetik ortalama artış şartı kaldırıldı.
- Ancak sigortalı sayısının azalmamış olması şartı devam etmektedir.
- Bu sayı, programdan önceki son aya ait prim gün sayısının 30’a bölünmesiyle hesaplanacaktır.
- Belge Sunumu:
- İŞKUR’un kamu kurumlarından elektronik ortamda temin edebileceği belgeler için ayrıca ibraz şartı kaldırılmıştır.
Depremden Etkilenen İllere Yönelik Özel Düzenlemeler (31/12/2025’e Kadar Başlatılacak Programlar İçin)
- Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya ve Gaziantep (İslâhiye ve Nurdağı):
- Katılımcıların en az %30’unun,
- 60 günden az olmamak üzere program süresi kadar istihdam edilmesi zorunlu.
- Adana, Diyarbakır, Gaziantep (merkez ve diğer ilçeler), Kilis, Osmaniye, Şanlıurfa:
- Katılımcıların en az %40’ının,
- 60 günden az olmamak üzere program süresinin 1,5 katı kadar süreyle istihdamı taahhüt edilmelidir.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
