Günlük Gelişmeler

En Düşük Aylık ve Asgari Ücret Desteği Torba Kanunu Yürürlüğe Girdi*

04.02.2025 tarihinde Resmi Gazete ’de yayınlanarak yürürlüğe giren Torba Kanun ile en düşük emekli aylığı 14.469,00 TL oldu.

• İlk defa 2019 yılında uygulamaya alınan en düşük aylık uygulamasıyla, SSK ve BAĞKUR emeklileri için, aylık miktarı, normal aylık bağlanır gibi hesaplanıyor ve hesaplama sonrası ortaya çıkan aylık miktarı, belirlenen taban aylıktan düşükse, taban aylık uygulanıyor. Bir başka ifade ile tüm emekliler için, taban aylık yükseliş oranının bir katkısı bulunmuyor. 2025 yılı itibariyle en düşük aylık tutarının 14.469,00 TL olarak uygulanması ve bunun da Ocak ayından geçerli olacağını belirten Yasa yürürlüğe girmiştir.
• Asgari ücret desteği 2025 yılı için günlük 33,33 TL olmak üzere aylık 1.000 TL olarak uygulanacaktır. Destek hesabında, her yıl olduğu için, destek uygulanacak ayın tam bir yıl önceki ilgili ayındaki veriler esas alınmaktadır.
• Örneğin 2025/Ocak desteği hesabı için 2024/Ocak ayına gitmekteyiz. Günlük kazancı 1.000 TL ve altında olan kişilere ait prim gün sayısı (TİS varsa 2.000 TL) dikkate alınarak hesaplama yapılacaktır. Yine, 2024 yılının en düşük sigortalı sayısı ayından daha düşük olmama şartı bulunmaktadır.

Detaylar Genelge yayımı sonrasında belirlenecektir.

Ulusal Staj Programı İlanı

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından duyurulan Ulusal Staj Programı kapsamında, kamu kurumları ve özel sektör kuruluşları tarafından sunulan staj olanaklarından faydalanılabilecektir. Ulusal Staj Programı 2025 başvuruları, 23 Aralık 2024 – 28 Şubat 2025 tarihleri arasında https://kariyerkapisi.cbiko.gov.tr adresi üzerinden yapılacaktır.

İş Kazası Bildirimlerinde Doğru Kayıt İçin Rehber Video Yayınlandı

İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, iş kazalarının doğru ve eksiksiz bir şekilde bildirilmesi için “İş Kazası Meslek Hastalığı E-Bildirim (İşveren Bildirimi)” sistemine yönelik rehber niteliğinde bir video yayınladı.

İş kazası istatistiklerinin güvenilirliği, önleyici çalışmaların etkinliğini artırmak ve iş sağlığı ve güvenliği politikalarını doğru yönlendirmek açısından büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, kazaya ilişkin detaylı bilgilerin doğru bir şekilde kaydedilmesi gerekmektedir.

Hazırlanan bu rehber video, işverenlerin İş Kazası Meslek Hastalığı E-Bildirim sistemini doğru şekilde kullanmalarına yardımcı olmayı amaçlamaktadır. Videoda, örnek bir iş kazası kaydı oluşturularak, olayın meydana gelişine en uygun seçimler adım adım gösterilmektedir. Kazanın nedenlerinin belirlenmesi, zincirleme olay dizileri, birden fazla uzvun yaralanması gibi durumlar ele alınarak karşılaşılabilecek sorunlara çözümler sunulmaktadır.

Türkiye, Enflasyonda Dünyanın En Kötü 10 Ülkesi Arasında

AB’de Cinsiyet Dengesi Yönergesi Yürürlüğe Girdi

Avrupa Birliği’nin yürürlüğe koyduğu Kurumsal Yönetim Kurullarında Cinsiyet Dengesi Yönergesi, büyük AB borsalarında işlem gören şirketlerin, 30 Haziran 2026’ya kadar yönetim kurullarında az temsil edilen cinsiyetin en az %40’ını icracı olmayan yönetim kurulu üyelerinden, en az %33’ünü ise toplam yönetim kurulu üyelerinden oluşturmasını zorunlu kılıyor.

Uyum sağlamayan şirketler, para cezası veya yönetici atamalarının iptali gibi yaptırımlarla karşılaşabilir. Şu anda AB’de yönetim kurulu üyelerinin %34’ü kadınlardan oluşuyor.

Şirketlerin Atması Gereken Adımlar

• Yönetim kurulu seçim süreçlerinde şeffaf ve cinsiyet açısından tarafsız kriterler belirlenmesi
• İcracı yönetim kurulu üyeleri için cinsiyet dengesini sağlama taahhüdü verilmesi
• Kurul kompozisyonu ve cinsiyet dengesine yönelik yıllık rapor sunulması
• Şirketler, eşit nitelikteki iki aday arasından seçim yaparken az temsil edilen cinsiyete öncelik vermek zorunda olacak.
• Ayrıca, adayların seçim süreçlerine dair bilgi talep etme hakkı bulunacak ve işverenler, ayrımcılık yapılmadığını kanıtlamakla yükümlü olacak.

Üye Devletlerin Yükümlülükleri

• AB üye ülkeleri, uyumluluk sağlamayan şirketlere caydırıcı yaptırımlar uygulayacak, cinsiyet dengesi hedeflerine ulaşan şirketleri kamuya açıklayacak ve bu süreci izlemek için yetkili kurumlar belirleyecek.

Yönergenin Gerekçesi

• 2010’dan bu yana kadın yönetim kurulu üyelerinin oranı artmış olsa da, bağlayıcı hedefler belirleyen ülkeler ile belirlemeyenler arasında büyük farklar bulunuyor.
• Bağlayıcı hedef koyan ülkelerde kadın yönetici oranı %39,6’ya çıkarken, yalnızca “yumuşak” önlemler alan ülkelerde bu oran %33,8’de kaldı.
• Hiçbir önlem almayan ülkelerde ise kadın yönetici oranı sadece %17.

Diğer Ülkelerdeki Yaklaşımlar

Birleşik Krallık, zorunlu kotalar yerine gönüllü tedbirlerle ilerlemeyi tercih etti. 2017’de yürürlüğe giren Cinsiyet Ücret Farkı Düzenlemeleri ile büyük işverenler maaş farklarını raporlamak zorunda kaldı, ancak yönetim kurullarında cinsiyet dengesi için bağlayıcı hedefler konulmadı. Buna rağmen, İngiltere %40 kadın yönetici oranına 2022’de ulaşarak hedefini 3 yıl erken tamamladı.

Gelecek Beklentileri

Yönergenin iş yerinde genel cinsiyet eşitliği üzerindeki etkisi henüz belirsiz. Ancak AB şirketleri, cinsiyet dengesini artırmak ve yasal gerekliliklere uyum sağlamak için politika ve prosedürlerini gözden geçirmek zorunda kalacak. Yeni şeffaflık yükümlülükleri, şirketler için yasal ve itibar açısından yeni riskler de doğurabilir.

AB Veri Yasası 2024 Yılında Yürürlüğe Girdi, 2025’te Uygulanmaya Başlanacak

Avrupa Birliği’nde Veri Yasası, 11 Ocak 2024’te yürürlüğe girdi ve 12 Eylül 2025’te uygulanmaya başlanacak. Yasa, AB’nin veri ekonomisini geliştirmeyi, veri erişimi ve kullanımı için açık ve adil kurallar belirleyerek rekabetçi bir veri pazarı oluşturmayı hedeflemektedir.

Şirketler İçin Yeni Yükümlülükler

Veri üreten ürün veya hizmetler sunan şirketler, veri paylaşımı, sözleşme yükümlülükleri ve veri işleme hizmetleri arasındaki geçiş gibi konularda yeni düzenlemelere tabi olacak. Şirketlerin model sözleşmelerini Eylül 2025’e kadar güncellemeleri gerekecek.

Önemli Sözleşme Yükümlülükleri

• Satıcılar ve hizmet sağlayıcıları, kullanıcıları veri toplama, saklama ve erişim koşulları hakkında detaylı bilgilendirmekle yükümlüdür.
• Verilere erişim, veri yükümlülükleri ve sözleşme fesihleri ile ilgili haksız maddeler bağlayıcı olmayacaktır.
• Örneğin, bir şirket veri erişimini tek taraflı olarak kısıtlayamaz veya verileri ticari sırları ihlal edecek şekilde kullanamaz.
• Veri sahipleri, ürettikleri verileri kullanıcılar ve talep eden üçüncü kişilerle paylaşmak zorundadır. Kamu yararına istisnai bir ihtiyaç olduğunda, verilerin kamu kurumlarıyla paylaşımı da gerekebilir.
• Veri işleme hizmetleri sağlayıcıları, müşterilerinin başka bir hizmet sağlayıcısına geçmesini veya birden fazla hizmeti kullanmasını kolaylaştırmak için gerekli önlemleri almak zorundadır.

Mevcut ve Yeni Sözleşmeler Üzerindeki Etkiler

• Veri Yasası, 12 Eylül 2025’ten sonra imzalanan tüm yeni sözleşmelerde bağlayıcı olacak.
• 12 Eylül 2027 itibarıyla, belirli haksız sözleşme şartlarının kullanımı uzun vadeli mevcut sözleşmelere de uygulanabilir.
• GDPR ve fikri mülkiyet hakları gibi diğer AB düzenlemeleri ile birlikte uygulanacaktır.

Singapur’da Ebeveyn İzni Güncellemeleri: Zorunlu Babalık İzni ve Ortak Ebeveyn İzni

Singapur Başbakanı Lawrence Wong, 18 Ağustos 2024’te 2024 Ulusal Gün Mitingi’nde istihdamla ilgili önemli değişiklikler duyurdu. Çocuk Gelişimi Tasarruf Ortaklığı (Değişiklik) Yasa Tasarısı, Ekim 2024’te Singapur Parlamentosu’na sunuldu ve 13 Kasım 2024’te kabul edildi.

Ana Değişiklikler

1 Nisan 2025’ten itibaren yürürlüğe girecek düzenlemeler:

• Zorunlu 4 Haftalık Babalık İzni: Uygun babalar için devlet tarafından ödenen babalık izni 4 haftaya çıkarılacak. Daha önce işverenlerin sunma zorunluluğu olmayan ek 2 hafta, zorunlu hale gelecek.
• 6 Haftalık Ortak Ebeveyn İzni: Ebeveynler, doğum iznine ek olarak 6 hafta devlet destekli ortak ebeveyn izni alabilecek.
• İhbar Süresi: Çalışanların ebeveyn iznini sürekli kullanmak için işverenlerine en az 4 hafta önceden bildirimde bulunmaları gerekecek.
• Babalar ve Evlat Edinen Ebeveynler İçin İstihdam Koruması: Devlet destekli babalık ve evlat edinme izni kullanan babalar da istihdam koruması kapsamına alınacak.

1 Nisan 2026’dan itibaren:

• Ortak Ebeveyn İzni 10 Haftaya Çıkacak: 6 hafta olan ortak ebeveyn izni, devlet desteğiyle 10 haftaya yükseltilecek.

Bu değişikliklerin, işverenlerin daha istikrarlı bir iş gücü geliştirmesine yardımcı olması ve çalışanların iş-aile dengesi kurmalarını desteklemesi bekleniyor.

LinkedIn, İş Arayanlara Yanıt Alma Olasılıklarını Gösterecek

LinkedIn, Indeed ve Greenhouse, iş başvuru süreçlerini daha şeffaf hale getirmek ve iş arayanların yanıt alma ihtimalini artırmak için yeni araçlar geliştiriyor.

• LinkedIn, iş ilanlarının işverenler tarafından ne kadar aktif incelendiğini gösteren “yanıt verme içgörüleri” özelliğini test ediyor. Ayrıca yapay zeka destekli “iş eşleştirme” özelliği ile başvuranların uygunluk seviyesini değerlendirecek.
• Indeed, işverenlerin başvuru sahiplerine yanıt süresini gösteren etiketler ekleyerek işveren duyarlılığını artırmayı hedefliyor. Ayrıca, işe alım yöneticileri için mobil uygulamalar ve otomatik mesajlaşma sistemleri sunuyor.
• Greenhouse, işe alım süreçlerini iyileştirmek için “saygılı”, “iletişimsel”, “hazırlıklı” ve “adil” olmak üzere dört yeni rozet sistemi oluşturuyor. Bu rozetler, işverenlerin işe alım süreçlerinde adaylara ne kadar iyi davrandığını göstererek şirketleri sorumlu tutmayı amaçlıyor.

İş Arama Sürecindeki Zorluklar ve Yapay Zeka Etkisi

ABD’de işgücü piyasası yavaşlarken, iş arayanların başvurularının büyük kısmı göz ardı ediliyor. Greenhouse’a göre, başvuranların yarısı bir görüşme sonrası işverenler tarafından yanıtsız bırakılıyor. Yapay zeka destekli özgeçmişler, iş başvurularını artırırken, işverenlerin başvuruları değerlendirme sürecini zorlaştırıyor.

Yeni araçlar, hem iş arayanlar hem de işverenler için süreci daha verimli hale getirmeyi amaçlıyor. Şirketlerin işe alım süreçlerini hızlandırması ve aday deneyimini iyileştirmesi bekleniyor.

2025 Küresel Yan Haklar Raporu

Yan haklar platformu Ben, 2024’ün temel sektör trendlerini ve 2025’e dair öngörüleri içeren yeni bir rapor yayınladı. Araştırma, 1200’den fazla işletmeyle yapılan işyeri anketleri ve 300 işverenin iç platform verilerinin analizi ile gerçekleştirilmiştir. Rapor, küresel şirketlerin çalışanlarını yan haklar konusunda motive etmekte zorlandığını ve bu sorunun temel nedenlerini incelemektedir.

• 2024 yılında küresel şirketlerin %63’ü, çalışanların yan haklara ilgisini artırmayı öncelikli konu olarak belirledi.
• Ancak %72’si, çalışan bağlılığının ya “düşük” (%21) ya da “ortalama” (%51) olduğunu bildirdi.
• %37’si yan hakları yılda sadece bir kez duyururken, %62’si yan hakların başarısını aktif olarak takip etmiyor.
• %49’u, çalışanlara yan hak seçiminde esneklik tanımıyor, bu da ilginin düşük olmasına neden oluyor.
• Şirketlerin %23’ü, yan haklar konusunda yerel ofislerine tam yetki verirken, %17’si küresel bir yan hak stratejisine sahip. %70’i, birleşik bir yan hak çözümü sunmuyor.

Küresel İş Gücündeki Zorluklar

• Küresel çapta genişleyen şirketlerde, parçalı yaklaşımlar çalışan bağlılığı açısından bir engel oluşturuyor.
• Bölgesel özerklik, şirket içindeki tutarsızlıklara ve verimsizliğe yol açabiliyor.

2025 İçin Yan Haklar Tahminleri

• Yapay zeka, yan hakları kişiselleştirme ve farklı çalışan profillerine uygun hale getirme konusunda önemli rol oynayacak.
• Birleşik Krallık’taki işveren Ulusal Sigorta katkılarındaki değişiklikler gibi yasal düzenlemeler, yan hak önceliklerini şekillendirecek.

Çalışan demografilerindeki değişim

• Yaşlanan iş gücü ve bakım yükümlülükleri, yan hak danışmanlığı ihtiyacını artıracak.
• Küresel asgari yan hak standartları belirlenmesi için daha fazla talep oluşacak.

İşçinin İstifa Dilekçesi ve İbranameyi Baskı Altında İmzaladığı İspatlanamadı

“davacının iradesinin baskı altına alınarak söz konusu istifa dilekçesi ve ibranamenin imzalatıldığının davacı tarafından ispatlanamadığı, başka bir anlatımla, davacının irade fesadı halini ispat edemediği, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24. maddesinde, işçinin haklı nedenle derhal fesih hakkının düzenlendiği, davacı tarafından kendi el yazısı ile düzenlenerek imzalanan 03/11/2021 tarihli dilekçenin içeriğinde, davacının, İş Kanunu’nun 24. maddesi uyarınca haklı sebeple iş akdini feshettiğini bildirdiği, davacının kendi el yazısı ile imzaladığı istifa dilekçesinin sahte olduğuna, içeriğine, dilekçede bulunan davacıya ait imzaya yönelik davacı tarafça herhangi bir itirazda da bulunulmadığı, dinlenen davacı tanığının davacı ile aynı evde yaşadıklarını ve uzaktan çalışma nedeniyle olaylara şahit olduğunu, davacının yıprandığını amiri ile paylaştığını, amirinin de “desteklenmediğini düşünüyorsan ayrıl” dediğine bizzat şahit olduğunu, davalı tarafın yönlendirmesiyle yazılan dilekçenin davacı tarafından imzalandığını beyan ettiği, söz konusu tanığının beyanlarının soyut ve dayanaksız olduğu, davacı ile aynı iş yerinde çalışan bir işçi olmadığı, bu beyanların davacının iradesinin fesada uğratıldığına yeterli nitelikte delil olarak değerlendirilemeyeceği, kendi isteği ile iş sözleşmesini fesheden davacının feshin geçersizliği ve işe iade isteminde bulunamayacağı”

İstanbul BAM 24. Hukuk Dairesi, E.2023/1894, K. 2024/1614, T. 17/10/2024

Haklı Nedenle Fesih: Gecikme Ciddi Bir İhlal Teşkil Ettiğinde Geçerlidir

İtalya’da bir güvenlik görevlisi, şirketin vardiya değişikliği bildirimini içeren SMS’i göremediği için işe 40 dakika geç geldi. Şirket, bu gecikmeyi özellikle ciddi bir ihlal olarak değerlendirerek çalışanın iş sözleşmesini feshetti. Gecikme süresi boyunca şirketin güvenlik hizmeti olmadan işine devam etmesi, işveren açısından önemli bir risk oluşturdu.

Ayrıca, çalışanın daha önce de uyarı aldığı göz önüne alındığında, Yargıtay işverenin fesih kararını haklı buldu. Mahkeme, çalışanın davranışını işçi yükümlülüklerine ciddi bir aykırılık olarak değerlendirerek, işverene verebileceği potansiyel zarar nedeniyle haklı fesih koşullarının oluştuğuna hükmetti.

İtalya Yargıtayı (Corte di Cassazione), İş Hukuku Dairesi, 15 Ekim 2024

Günün Sorusu

SORU: Çalışanların istirahat raporu alması durumunda örneğin, bir çalışan 10 gün rapor aldığında, bordrosunda 8 gün eksik gün olarak gösterilmektedir. Bu uygulama doğru mudur? Normalde, 2 güne kadar olan raporlar işveren tarafından karşılanır. Ancak doktorun 10 gün rapor vermesi durumunda, eksik gün süresi nasıl hesaplanmalıdır? Sadece 2 gün mü dikkate alınmalı, yoksa tamamı mı eksik gün olarak gösterilmelidir?

CEVAP:  Şirketiniz maktu ücretli, yani ay 31 gün çekse de 30 günlük ücret tahakkuku yapılıyor.

Bu sebeple, İş Kanunu’nun 48. ve 49. maddeleri gereği, ücretin tam olarak ödenmesi ve SGK kesintisi yapılmaması gerekir. Dolayısıyla mevcut uygulamayı değiştirmek gerekecek. Bunun için de SGK ile bir protokol yaparak, çalışanların aldığı ödeneklerin doğrudan şirketinizin borçlarından düşmesini sağlayabiliriz.

Bunu Biliyor Muydunuz?

Emzirme Ödeneği

• Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından, sigortalı kadına veya sigortalı olmayan eşinin doğum yapması halinde sigortalı erkeğe “Emzirme Ödeneği” ödenmektedir.
• 4/a SSK: Doğumdan önceki son bir yıl içinde en az 120 prim ödeme günü
• 4/b Bağ-Kur: Doğumdan önceki son bir yıl içinde en az 120 prim ödeme günü.
• Genel Sağlık Sigortası primi dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması.
• 2025 yılı için emzirme ödeneği tutarı 1.238 TL’dir.