Günlük Gelişmeler

İşgücü İstatistikleri, Eylül 2024

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), eylül ayına ait iş gücü istatistiklerini açıkladı.
Buna göre, Türkiye genelinde 15 yaş ve üzeri işsiz sayısı Eylül ayında bir önceki aya göre 35 bin kişi artarak 3 milyon 100 bin kişiye ulaştı. İşsizlik oranı ise %8.6 seviyesinde sabit kaldı.
İşsizlik oranı, geçen yılın aynı ayına göre ise 0,5 puan azaldı. İşsizlik oranı erkeklerde %6,7, kadınlarda %12,3 olarak tahmin edildi. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı, bir önceki aya göre 0,3 puan artarak %17,1 oldu. Bu yaş grubunda işsizlik oranının erkeklerde %13,5, kadınlarda ise %24 olduğu hesaplandı.

Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasında Dair Karar

Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair 9124 sayılı Karar 11/11/2024 tarihli ve 32719 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

• Hamle Programı kapsamında desteklenen yatırımlarda asgari sabit yatırım tutarı 50 Milyondan 100 Milyona; diğer yatırımlarda asgari yatırım tutarı 1 Milyardan 2 Milyara çıkarıldı ve Ar-Ge Harcaması yapılmasının da yatırım gibi değerlendirilmesi getirildi.
• Destek kararı Cumhurbaşkanlığı onayı sonrasında Bakanlık tarafından Yatırım Teşvik Belgesi verilmesi şeklinde düzenlendi.
• Enerji desteği kullanımında makine ve teçhizat tutarı oranı şartı kaldırıldı.
• Hamle Programı kapsamında TÜBİTAK, KOGEB veya diğer kamu destekleri yanında, Komite tarafından uygun görülmesi halinde öz finansman kaynaklarının da kabul edilmesi sağlandı.

Asgari Ücrette %30 Artış Senaryosu: İşsizlik Maaşından Kıdem Tazminatına Tüm Değişiklikler

2025 asgari ücret zammı için geri sayım devam ederken, Aralık ayında toplanacak Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun yaklaşık %30’luk bir artış kararı alması bekleniyor. Bu durumda net asgari ücretin 22 bin 102 TL civarında olacağı öngörülüyor. Asgari ücretteki artış, işsizlik maaşı, kıdem tazminatı, GSS primleri, 65 yaş aylığı, stajyer maaşı, askerlik ve doğum borçlanması gibi birçok ödemeyi de etkileyecek. Uzmanlar, işçi tarafının masaya refah payı eklemeli bir zam talebiyle oturacağını belirtiyor. Komisyonun Aralık ayındaki görüşmeleri, 2025’teki zam oranını netleştirecek.

KVKK, Sohbet Robotları (ChatGPT Örneği) Hakkında Bilgi Notunu Paylaştı

Kişisel Verileri Koruma Kurumu son dönemde yapay zeka teknolojilerinin hızla gelişen bir parçası olan sohbet robotları hakkında önemli bir bilgi notu yayımladı. Bilgi notu, özellikle ChatGPT gibi sohbet robotlarının veri güvenliği açısından nasıl değerlendirilmesi gerektiğini ele alıyor. Öne çıkan başlıklar:

• Sohbet robotlarının kullanıcı girdilerini nasıl işlediği ve kişisel veriler üzerindeki etkisi
• Bu sistemlerin veri güvenliği ve şeffaflık ilkeleri doğrultusunda taşıdığı riskler
• Kişisel veri güvenliğinin sağlanması için uyulması gereken tedbirler ve dikkat edilmesi gerekenler

Sohbet robotlarının kullanımı giderek yaygınlaşırken, bu teknolojiyle ilgili bilinçlenmek ve veri güvenliğini en üst seviyede tutmak artık bir zorunluluktur. Kurum’un paylaştığı bilgi notu, veri sorumlularına kişisel veri işleme süreçlerinde uyulması gereken yasal yükümlülüklere ilişkin ışık tutuyor.

İtalyan Veri Koruma Kurumu, Şirkete E-Posta İzleme Nedeniyle 80.000 Avro Cezası Verdi

İtalyan Veri Koruma Kurumu, bir şirkete 80.000 Avro para cezası keserek, işverenlerin çalışanlarının veya işbirlikçilerinin e-postalarına erişemeyeceğini ve mesajların kopyalarını saklamak için yazılım kullanamayacağını belirtti. Kurum, bu tür kişisel veri işlemenin yalnızca veri koruma yasalarını ihlal etmekle kalmayıp, aynı zamanda çalışan üzerinde yasadışı bir kontrol faaliyeti oluşturduğunu ifade etti.

Olay, bir işbirlikçisinin, şirketin işbirliğinin sona ermesinin ardından e-posta hesabını aktif tutarak erişilebilir kıldığını bildirmesiyle başladı. Soruşturma, şirketin, “Mail Store” uygulamasıyla işbirlikçinin e-postalarını incelediğini ve bu verilerin bir davada kullanıldığını ortaya koydu. Şirket, ayrıca işbirlikçiye verilen bildiride, devamsızlık veya ilişki sona erdiğinde e-posta erişimi sağlanabileceğini belirtmişti ancak yedekleme süresi ve saklama hakkında bilgi vermemişti.

Kurum, e-posta ve erişim günlüklerinin sistematik olarak saklanmasının yasalara aykırı olduğunu, çünkü bu işlemin orantısız ve gereksiz olduğunu belirtti. Ayrıca, şirketin gerekli prosedürleri (işçi temsilcileriyle anlaşma veya İş Müfettişliği izni) yerine getirmediği vurgulandı. Verilerin adli bağlamda kullanılmasının, yalnızca devam eden anlaşmazlıklara dayalı olması gerektiği de hatırlatıldı.

Nissan’dan Küçülme Adımları: 9 Bin Çalışanı ile Yollarını Ayırıyor

Nissan, maliyetleri azaltma hedefi doğrultusunda küresel çapta 9 bin çalışanını işten çıkarmayı ve üretim kapasitesini %20 azaltmayı planlıyor. Şirket, sabit maliyetleri 300 milyar yen (2 milyar dolar) ve değişken maliyetleri 100 milyar yen (650 milyon dolar) düşürmeyi hedefliyor. CEO Makoto Uchida, bu önlemlerin Nissan’ı daha dayanıklı ve esnek hale getireceğini belirtti. Nissan ayrıca yıl içindeki kar tahminini ikinci kez düşürerek, 150 milyar yen (976 milyon dolar) olarak güncelledi ve mali yılın ilk yarısında satışlarının %3,8 azaldığını bildirdi.

Norveç Tatil Yasası’na Göre Çalışanlar İçin Tatil Planlaması ve Yasal Düzenlemeler

Norveç Tatil Yasası’na göre, çalışanlar her takvim yılı içinde tatil haklarını kullanmak zorundadır ve işveren, çalışanların tatillerini planlamak için onlarla önceden görüşmekle yükümlüdür. Tatil tarihlerinde anlaşmazlık olursa, işveren belirli sınırlamalar dahilinde karar verebilir. Kullanılmayan tatiller, işçi ve işveren arasında anlaşma ile bir sonraki yıla aktarılabilir, ancak bu süreç yasal sınırlarla sınırlıdır. Tatil ücreti, tatil dönemi boyunca normal maaş yerine ödenir ve işçi şirketten ayrıldığında, kullanılmayan tatilleri için tazminat alır. İşverenlerin uyumlu bir tatil planlaması için tatil takibi, çalışanlarla koordinasyon ve sözleşme gözden geçirmeleri yapmaları önerilir.

İşyerinde Zorbalık ve Kadın Çalışanlar Üzerindeki Etkileri: Anket Sonuçları Raporu

Birleşik Krallık’ta yapılan ulusal bir ankette 1.000’den fazla çalışanla görüşülmüş olup, işyerinde zorbalık davranışlarının, özellikle kadın çalışanlar üzerinde önemli etkiler yarattığı ortaya çıkmıştır.

• Katılımcı Sayısı: 1.000+ çalışan
• Zorbalık Davranışları: Haksız eleştiri, baltalanma, sözlü taciz, izolasyon, yanlış bilgiler yayılma vb.

Zorbalıkla İlgili Temel Bulgular

• %78,8 çalışan, işyerinde zorbalık yaşadığını belirtmiştir.
• Kadınlar zorbalık davranışlarından daha fazla etkilenmektedir. Kadınların %60’ı, zorbalık nedeniyle işten ayrıldığını veya ayrılmayı düşündüğünü ifade etmiştir.
• Erkekler ve Kadınlar Arasında Farklar:
  • Kadınlar, erkeklerden %24 daha fazla işyerinde zarar gördüğünü veya işlerinin baltalandığını belirtmiştir.
  • %25 kadın, %18 erkek, işyerinde ani e-postalarla zorbalığa uğramıştır.
  • Kadınlar, erkeklere göre işyerinde daha fazla izolasyon hissetmektedir: %13 kadın, %9 erkek dışlanma ve izolasyon yaşamaktadır.

En Yaygın Zorbalık Türleri

• Haksız Eleştiri ve Suçlama:
  • %23 çalışan haksız eleştiri veya suçlama aldığını belirtmiştir.
• Ani E-postalar ve Sözlü Taciz:
  • %22 çalışan, işyerinde ani e-posta ve sözlü taciz yaşadığını belirtmiştir.
  • %16 çalışan, rencide edici şakalara maruz kalmıştır.
  • %13 çalışan, işyerinde bağırma ve hakaret gibi sözlü tacize uğramıştır.
  • %13 çalışan, dışlanma veya izolasyon hissettiğini belirtmiştir.
  • %13 çalışan, kendileri hakkında söylentiler veya yanlış bilgiler yayıldığını ifade etmiştir.

Zorbalığın Çalışanlar Üzerindeki Etkileri

• %50’den fazla çalışan, işyerinde zorbalık nedeniyle bir rolden ayrıldığını veya ayrılmayı düşündüğünü belirtmiştir.
• Kadınlar, erkeklerden daha fazla zorbalık nedeniyle işyerinden ayrılmayı düşündüklerini ifade etmiştir.
• %72 çalışan, zorbalık yaşadıklarında bunu bildirmediklerini belirtmiştir.
• %46 zorbalığa uğrayan çalışan, bildirimde bulunduktan sonra göz ardı edildiğini, işten çıkarıldığını veya durumun daha da kötüleştiğini ifade etmiştir.

Zorbalığı Bildiren Çalışanlar Üzerindeki Etkiler

• Erkekler zorbalığı bildirdikten sonra %58, kadınların %41’i durumun daha da kötüleştiğini veya göz ardı edildiğini belirtmiştir.
• Yaş Aralıkları ve Zorbalık Bildirimleri:
  • 18-34 yaş arası çalışanlar, zorbalığı bildirenlerin en yaygın yaş grubudur.
  • 55 yaş ve üzeri çalışanlar, zorbalık yaşama oranının en düşük olduğu yaş grubudur.
  • 55-64 yaş arası çalışanların %64’ü, 64yaş ve üzeri çalışanların %85’i işyerinde zorbalık yaşamadığını belirtmiştir.

İşyerlerinde Zorbalıkla Mücadele İçin Öneriler

• Eğitim: Çalışanlara zorbalığın ne olduğunu öğretmek ve onları bilinçlendirmek gereklidir.
• Kurumsal Kültür: İşyerlerinde, zorbalık ve taciz olayları için yaygın olarak kabul edilen süreçler ve çözümler oluşturulmalıdır.
• Politikalar ve Prosedürler: Kurumların, zorbalık ve taciz olaylarını önlemek için güçlü ve etkili prosedürler geliştirmesi gerekmektedir.

Sonuç ve Öneriler

• İşyerlerinde zorbalık, çalışanların performansını ve psikolojik iyilik halini olumsuz etkileyen önemli bir sorundur.
• Çalışanların zorbalıkla karşılaştığında bunu bildirmeleri teşvik edilmeli ve işverenler, olaylara hızlı ve adil bir şekilde müdahale etmelidir.
• Daha fazla kadının zorbalıkla karşı karşıya olduğu dikkate alındığında, kadınlara yönelik daha güçlü koruma önlemleri alınmalıdır.

Uzaktan Çalışmada VPN’e Bağlı Olunan Sürenin Tamamı Çalışma Süresinden Sayılır mı?

“….. ilk derece Mahkemesince yapılacak iş, VPN kayıtlarının davalı işverence kayıt altına alınması gerekmesi karşısında işbu konuda uzman bir bilirkişiye yerinde inceleme yetkisi verilerek davacının çalıştığı dönemde VPN üzerinden yapmış olduğu işlem sürelerinin tespitinin sağlanması, bilirkişi incelemesinde VPN bağlantı uygulamasının bağlı olduğu süre boyunca mutlak çalışmayı zorunlu kılmadığı, hatta zaman zaman sistem üzerinden çalışma yapmayarak sadece VPN bağlantısı sağlanması suretiyle de çalışma yapıldığı izleniminin sağlanabileceği, bu nedenle davacının VPN’de bağlı olduğu süre değil, yapmış olduğu işlem süreleri nazara alınarak çalışma süresinin tespitinin sağlanması, iş bu tespit akabinde dosyanın bilirkişiye tevdii ile davacının fazla çalışması bulunup bulunmadığı ve dolayısıyla kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmadığı hususunun değerlendirilmesi gerekmektedir.”

İstanbul BAM 47 Hukuk Dairesi, E. 2021/442, K. 2023/2358, T. 07.12.2023

İtalyan Mahkemesi: Olumsuz Performans Değerlendirmesi Halinde Deneme Süresinin Bitiminin Beklemesi Zorunlu Değildir

7 Ekim 2024 tarihinde İtalya’daki Arezzo Mahkemesi, asgari bir deneme süresi bulunmamasıyla ilgili bir davada karar verdi. Mahkeme, işverenin, deneme süresi boyunca çalışanın mesleki nitelikleri hakkında olumsuz bir değerlendirme yapması durumunda, sadece birkaç haftalık çalışmanın ardından bile iş ilişkisini sona erdirebileceğine hükmetti. Söz konusu davada, yönetici olarak işe alınan bir çalışan, bir buçuk aylık deneme süresini tamamlayamadan işten çıkarılmasına itiraz etti. Mahkeme, deneme süresinin uzunluğunun makul olup olmadığını değerlendirmek için önceden belirlenmiş bir asgari süre gerekliliğine atıfta bulunmanın zorunlu olmadığını ifade etti. Bunun yerine, deneme süresinin yeterli sayılabilmesi için çalışanın işe alındığı görevleri yerine getirme fırsatının tanınmış olması gerektiğini vurguladı. Bu davada, işverenin etkin bir deneme süresi uyguladığı, iş sözleşmesinden çekilme kararını buna dayanarak aldığı ve çalışanın performansını değerlendirmek için yeterli bilgi topladığı belirtildi. Bu gerekçelerle Arezzo Mahkemesi, çalışanın itirazını reddetti.

Günün Sorusu

SORU: İzin Kurulu Yönetim kurulu karar defteri gibi bir defter mi tutulmalı? Alınan kararlar buraya mı yazılmalı? Bu deftere resmiyet kazandırmak için yıl sonlarında vs. noter tasdiki gibi bir işlem yapılmalı mı?

CEVAP: İşveren, çalıştırdığı işçilerin izin durumlarını gösteren, örneği ekte olan yıllık izin kayıt belgesini tutmak zorundadır. Her işçinin yıllık izin durumunu aynı esaslara göre düzenleyeceğiniz izin defteri veya kartoteks sistemiyle de takip edebilirsiniz. Önemli olan ekli verilerin yer almasıdır. Bu dijital ortama da taşınabilir. Noter onayı zorunluluğu bulunmuyor.

Bunu Biliyor Muydunuz?

SGK İşe Giriş Bildirgesi Nasıl Alınır?

İşe giriş bildirgesi e-Devlet üzerinden alınabilmektedir. İşe giriş bildirgesi, çalışanların e-Devlet sistemine TC kimlik numarası ve şifresiyle alınabilmektedir. E-Devlet üzerinden işe giriş bildirgesi almak için;

İlk olarak e-Devlet sistemine giriş yapılmalıdır, sonraki aşamada arama kısmına 4A İşe Giriş Çıkış Bildirgesi yazdıktan sonra karşımıza çıkan seçeneğe tıklanmalıdır, bu aşamadan sonra karşımıza iki seçenek çıkmaktadır. 4A İşe Giriş Çıkış Bildirgesi (SGK) ve 4A İşe Giriş Çıkış Bildirgesi Doğrulama (SGK). İhtiyacımız olan belgeyi, ilgili alana tıkladıktan sonra karşımıza çıkan alanda ”Belge Oluştur” alanına tıklayarak elde edebilmekteyiz.