Günlük Gelişmeler

Bakan Işıkhan’dan İstihdamda Dijitalleşme ve Sürdürülebilirlik Vurgusu

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan katıldığı İstanbul Ticaret Odası’nın Meclis Toplantısı’nda, “Son yıllarda işgücüne katılım ve istihdam alanında önemli başarılar elde edildi. Kadınların, gençlerin ve dezavantajlı grupların işgücüne katılımını teşvik eden politikaların etkisi sahada görülmeye başlandı. Türkiye’nin ekonomik kalkınmasının, özel sektör ve kamu yönetiminin işbirliğiyle sağlanacaktır” aktarımlarında bulundu.

Bakan Işıkhan, teknoloji ve dijitalleşmenin işgücü ve işverenler için uyum sağlamayı zorunlu kıldığını vurguladı. İşgücüne katılımı etkileyen birçok faktör olduğunu belirtti; çalışma koşullarının iyileştirilmesi, gelişim fırsatları sunulması ve iş-yaşam dengesi gibi unsurların önemine dikkat çekti. İstihdam kapasitesini artırmak ve küresel rekabet gücünü pekiştirmek için kamu ve özel sektör iş birliğinin önemine değindi. Dijitalleşme, yeşil ekonomi ve sürdürülebilirlik gibi kavramların iş dünyasının ayrılmaz bir parçası olduğunu belirterek, bu alanlarda kapsamlı stratejiler geliştirilmesi gerektiğini ifade  etti. Devletin, teşvikler ve istihdam odaklı politikalarla özel sektörü desteklemeye devam edeceğini vurguladı.

İş Yeri Adres Değişikliği Bildirimi ve Güvenli Mali Uygulama Sistemi

İnteraktif Vergi Dairesinde yer alan İş Yeri Adres Değişikliği Bildirimi ile Güvenli Mali Uygulama Sistemi Başvuru/İptal Dilekçesi menüleri 12.09.2024 tarihinden itibaren Dijital Vergi Dairesine aktarılacaktır.

Dijital Vergi Dairesine giriş yaptıktan sonra Bildirimlerim/Yeni Bildirim Oluştur menüsü aracılığıyla iş yeri adres değişikliği bildirimi, Dilekçelerim/Yeni Dilekçe Oluştur menüsü aracılığıyla güvenli mali uygulama sistemi başvuru/iptal dilekçesi elektronik ortamda ilgili birime iletilebilir.

BYD, Türkiye’de 1 Milyar Dolarlık Yatırımla Personel Alımına Başladı

Çinli elektrikli araç üreticisi BYD, Türkiye’ye yapacağı 1 milyar dolarlık yatırım kapsamında Manisa ve İstanbul’da personel alımına başladı. Şirket, LinkedIn üzerinden Manisa’daki üretim tesisi ve İstanbul’daki çeşitli pozisyonlar için iş ilanları verdi. Manisa’da kurulacak tesiste yıllık 150 bin araç üretimi hedefleniyor ve 5 bin kişilik istihdam sağlanacak. 2026 sonunda faaliyete geçmesi planlanan tesiste bir AR-GE merkezi de bulunacak.

Bu yatırım, Çin’in teknoloji ihracatına getirdiği kısıtlamalara rağmen Türkiye’de büyük ilgi gördü. BYD’nin yatırımı, Türkiye’deki otomotiv sektörüne yeni bir dinamizm katarken, Chery, Skywell ve MG gibi diğer Çinli markaların da Türkiye’de yatırım yapmayı değerlendirdiği belirtiliyor. Ayrıca, Çinli lityum pil üreticisi Ganfeng Lithium da Türkiye’de 500 milyon dolarlık yatırım kararı aldı.

Boeing İşçileri Greve Gidiyor: Ücret Artışı Anlaşmazlığı Sürüyor

Boeing’in ABD Batı Kıyısı’ndaki fabrika işçileri, %96 oranında grev lehine oy kullandı ve işçiler greve başlayacak. Bu grev, 2008’den bu yana yapılan ilk grev olacak ve Boeing’in en çok satan 737 MAX jetinin üretimini durduracak. Yaklaşık 30.000 işçi, yeni bir sözleşme için oy kullandı, ancak Boeing’in sunduğu %25’lik ücret artışı ve 3.000 dolarlık imza bonusunu içeren teklif reddedildi. İşçiler başlangıçta talep edilen %40’lık artışı ve yıllık ikramiyeleri kaybettikleri için tepkili. Boeing, çalışanlarla ilişkileri düzeltmek için müzakerelere devam etmeye hazır olduğunu belirtti.

Çin, Emeklilik Yaşını Artıran Taslağı Onayladı: İşgücündeki Düşüşe Karşı Yeni Düzenlemeler

Çin’in resmi Xinhua haber ajansı, Cuma günü yaptığı açıklamada, Çin’in en üst düzey yasama organının, ülkedeki emeklilik yaşını artırmayı hedefleyen bir teklif taslağını onayladığını bildirdi. Bu adım, uzun yıllardır yürürlükte olan iş yasalarında değişiklik yapmayı ve azalan işgücünün neden olduğu ekonomik baskıları hafifletmeyi amaçlayan bir sürecin hız kazanmasını sağladı.

Çin’in emeklilik yaşı, şu anda küresel olarak en düşük yaşlar arasında.

Emeklilik yaşı erkekler için 60’tan 63’e, beyaz yakalı çalışan kadınlar için ise 55’ten 58’e yükseltilecek. Mavi yakalı çalışan kadınlarda ise bu sayı 50’den 55’e çıkarılacak.

Değişiklikler 1 Ocak 2025’te yürürlüğe girecek ve 15 yıllık bir süre içinde uygulanacak.

ABD’li İşverenler 2025’te Sağlık Sigortası Maliyetlerinde %5,8 Artış Bekliyor

Mercer tarafından yapılan bir ankete göre, ABD’li işverenler 2025 yılında sağlık sigortası maliyetlerinin tıbbi hizmetlerdeki fiyat artışları ve daha yüksek kullanım nedeniyle ortalama %5,8 artmasını bekliyor. Bu, üst üste üçüncü yılda %5’ten fazla bir artış olacak. Artan maliyetler, sağlık çalışanı sıkıntısı, davranışsal sağlık harcamaları ve pahalı kilo kaybı ilaçlarına bağlanıyor. İşverenlerin %53’ü, pahalı hastalıklar ve özel ilaç maliyetlerini yönetmek için 2025’te maliyet yönetimi stratejileri uygulamayı planlıyor. Küçük işverenler, daha yüksek primli sigorta planları nedeniyle maliyet artışından en çok etkilenen grup.

Elektrikli Fırın Dönüşümü İş Kaybına Yol Açıyor: Hükümetten İşçilere Destek Paketi

İngiltere hükümeti, Port Talbot Çelik Fabrikası’ndaki işlerini kaybetme riski taşıyan işçiler için iyileştirilmiş kıdem tazminatı ve yeniden eğitim desteği sunacağını açıkladı. Şirket, iki yüksek fırını kapatıp, 2027’de faaliyete geçecek elektrikli fırına geçiş yapmayı planlıyor. Bu süreçte yaklaşık 2.800 iş kaybı bekleniyor. Yeni fırın, karbon emisyonlarını %90 azaltacak. Hükümet, sektöre 2,5 milyar pound daha yatırım yapmayı planlıyor. Sendikalar, iş kayıplarını azaltma yönündeki çabaların artırılmasını talep ediyor.

2024 EY Küresel Etik ve Uyum Raporu: ESG Zorlukları ve Stratejik Öncelikler

2024 EY Küresel Etik ve Uyum Raporu, hızla gelişen ESG düzenlemelerinin yalnızca uyum sağlanarak yönetilemeyeceğini, sürdürülebilir başarı için daha geniş kapsamlı stratejilere ihtiyaç olduğunu vurgulamaktadır.

ESG Uyumluluğu ve Zorluklar
Ankete katılanların %37’si, değişen ESG düzenlemelerine uyum sağlamanın en büyük zorluk olduğunu belirtmiştir. 2011-2023 arasında 1.255’ten fazla ESG düzenlemesi yapılmıştır.

CFO’ların Karşılaştığı Zorluklar

• Sürdürülebilirlik Performansının Ölçülmesi: Katılımcıların %34’ü, güvenilir verilerin sınırlı olduğunu kabul etmiştir.

• ESG Kararlarına Katılım: Katılımcıların %29’u, yeterli kaynak ve bütçeye sahip olmadıklarını belirtmiştir.

• Mevzuat Uyum Stratejileri: ESG çözümleri bazen stratejik değil, sonradan düşünülmüş gibi uygulanmaktadır.

• Raporlama ve Şeffaflık: Şirketlerin finansal raporlama düzeyine çıkabilmeleri için ek düzenlemelere ihtiyaç duyulmaktadır.

• Risk Yönetimi: ESG faaliyetleri etrafında sağlam bir risk yönetimi programı eksiktir.

• Greenwashing Tehlikesi: ESG raporlamasına dahil olmayan çalışanlar, baskı altında hatalı raporlama yapabilir.

• Sürdürülebilirlik Baskıları: Piyasa ve mevzuat baskıları artmaktadır.

  
  

Yeşil Aklama ve Riskler
Yanlış yönetilen ESG zorlukları, greenwashing (yeşil aklama) ve dolandırıcılık suçlamalarına yol açabilir.

ESG Stratejik Öncelikler

• ESG’yi stratejik bir öncelik haline getirin.

• ESG ile ilgili rolleri ve sorumlulukları netleştirin.

• Bir ESG yönetim çerçevesi oluşturun.

• Veri bütünlüğünü sağlayın.

• Etkili bir iletişim planı oluşturun.

İcap Nöbetinde Geçen Sürenin Çalışma Süresi Olarak Hesaplanması: 1/8 Kuralı

“İşçi icap nöbetinde evinde ve bulunduğu yerleşim yerinde zamanı serbestçe değerlendirebilir. İhtiyaç duyulduğunda işyerine girmek zorunda olması icap nöbetinde geçen tüm sürenin çalışma süresinden sayılmasını gerektirmez. İşçinin nöbet sırasında işyerine giderek gerçekleştirdiği çalışma nedeniyle geçen süre, çalışma süresinden sayılacaktır. İşyerine gitmesini gerektirecek bir durumun ortaya çıkmaması durumunda ise, uygun bir sürenin çalışma süresinden sayılması hakkaniyet gereğidir. Zira işçi her ne kadar serbestçe kullanabileceği bir zamana sahip ise de işyerine gitmek için her an hazır durumda olması gerekmektedir. Tüm bu hususlar dikkate alınarak icap nöbetinde fiilen daha fazla çalışıldığı kanıtlanmadığı takdirde, icap nöbetinde geçen sürenin 1/8’i çalışma süresinden sayılmalıdır.”

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 18.01.2022 T., 2021/12188 E., 2022/529 K.

Danimarka Mahkemesi, Rekabet Eden İş Kurduğu Gerekçesiyle İşten Çıkarılan Çalışanın Fesih Kararını Haklı Buldu

Danimarka’daki bir güvenlik şirketi, bir çalışanının rekabet eden bir güvenlik işi kurup yönettiğini öğrendikten 3 haftadan fazla bir süre sonra sözleşmesini haklı nedenle feshetmiştir.

Danimarka yasalarına göre bir çalışan, rekabet eden bir yan iş yapma yasağını ihlal ettiğinde, bu genellikle ağır bir disiplin suçu ve sadakat yükümlülüğünün ciddi bir ihlali olarak kabul edilir ve bu durumda işverenin, bu ihlalden sonra makul bir gecikme olmaksızın, çalışanı işten çıkarma hakkı doğar. Bu davada, Doğu Yüksek Mahkemesi, işten çıkarma kararının haklı olup olmadığını ve işverenin herhangi bir eylemsizlik gösterip göstermediğini değerlendirmek üzerineydi.

Dava, bir güvenlik şirketinde güvenlik görevlisi ve takım lideri olarak çalışan bir kişiyi konu almaktadır. Bu kişi, güvenlik şirketinde çalışırken, güvenlik ve güvenlik görevlisi hizmetleri sunmaya yönelik bir iş kurmuş ve meslektaşlarına bu işte kendisine katılmak isteyip istemediklerini sormuştur. Çalışanın iş sözleşmesinde, yazılı onay almaksızın, güvenlik şirketi dışında güvenlik veya güvenlik görevlisi gibi görevler üstlenmesine izin verilmediği açıkça belirtilmiştir.

Güvenlik şirketi, çalışanın bu faaliyetlerinden 2020 yılı Ağustos ayı başında haberdar olmuş ve 7 Ağustos 2020’de çalışanı bir toplantıya çağırmıştır. Ancak çalışan, yaz tatili nedeniyle o tarihte toplantıya katılamayacağını belirtmiş ve toplantı 24 Ağustos’a ertelenmiştir. Çalışan, bu süreçte görevden uzaklaştırılmamıştır. 24 Ağustos’taki toplantıda, çalışan, iş sözleşmesini ihlal ederek rekabet eden iş faaliyetlerinde bulunduğu için işten çıkarılmıştır.

Çalışan, işten çıkarılmadan önce güvenlik işini başka birine satmış ancak Merkezi İşletme Sicili’nde CEO olarak, işten çıkarıldığı tarihten sonraki güne kadar kayıtlıydı. Çalışan, işten çıkarılmasının haksız olduğunu iddia ederek dava açtı ve işten çıkarılmadan önce işte herhangi bir faaliyet olmadığını, ayrıca güvenlik şirketinin ihlal şüphesi ortaya çıktığında hızlı hareket etmeyerek eylemsizlik gösterdiğini savundu.

Mahkeme, çalışanın rekabet eden güvenlik işini kurarken ve meslektaşlarına iş değişikliği teklif ederken sadakatsiz davrandığını tespit etti ve bu nedenle işten çıkarmanın haklı olduğuna karar verdi. Çalışanın, işten çıkarılmadan önce işini satmış olması ya da işte herhangi bir faaliyet olmaması, kararın sonucunu değiştirmedi.

Günün Sorusu

SORU: Bir çalışanımızın çalıştığı departmanın kapatılması nedeniyle işten çıkışını gerçekleştireceğiz. Kıdem tazminatı ödenmesi gerekir mi ve SGK çıkış kodunun ne olması gerekir?

CEVAP:Departmanın kapatılması kararı işverenin yönetim hakkı kapsamındadır. Pozisyon kapatılması gerekçesiyle fesih esasen organizasyonel değişiklik nedeniyle fesihtir, haklı fesih değildir ve çalışan kıdem ve ihbar hak eder. Dolayısıyla ödenmesi gerekir.

Çıkış kodu ise 04 olacaktır.

Bunu Biliyor Muydunuz?

İş kazaları için alınabilecek bazı önlemler:

• İşçilerin çalışma ortamlarının güvenli bir şekilde tasarlanarak düzenlenmesi.

• Kişisel koruyucu donanımların takılması.

• Cihazların koruyucu donanımlarının sökülmemesi.

• İşyerinde bulunan işyeri hekimi, işyeri hemşiresi veya iş güvenliği uzmanı tarafından eğitimler düzenlenerek işçilere sunulması.

• Çalışanlara iş güvenliği hususunda verilen eğitimlerin tam olması gereklidir.

• Hasta veya ruh hali işe elverişli olmayan işçilere izin vererek çalışmamasını sağlamak veya uygun bir işe yöneltmek iş kazalarını en aza indirilmesi noktasında alınması gereken önlemler arasında yer almaktadır.